Τρίτη 3 Νοεμβρίου 2015
Σάββατο 25 Απριλίου 2015
ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ: Αγιος Εφραιμ ο Σύρος - 23 Λόγοι ψυχωφελείς και ωφέλιμοι
Αγιος Εφραιμ ο Σύρος - 23 Λόγοι ψυχωφελείς και ωφέλιμοι
Σάββατο, Απριλίου 25, 2015 Αναρτήθηκε από Nikos Vythoulkas
Ετικέτες Αγιος Εφραιμ ο Σύρος , Λόγοι ψυχωφελείς
Ετικέτες Αγιος Εφραιμ ο Σύρος , Λόγοι ψυχωφελείς
Αʹ Περὶ ἀρετῶν καὶ κακιῶν λόγος
Μακαρίζω τὴν ὑμῶν ζωήν, ὦ φιλόχριστοι, ὅτι εὐπαρρησίαστός ἐστι, καὶ ταλανίζω τὸν ἐμὸν βίον, ὅτι ἄχρηστος ὑπάρχει. Μακαρίζω ὑμᾶς, ὦ γνήσιοι, ὅτι ὀρθῇ πολιτείᾳ φίλους ἑαυτοὺς ἐποιήσατε τῷ Θεῷ καὶ τοῖς ἀγγέλοις. Τίς δὲ περὶ ἐμοῦ πενθήσει, ὅτι παρώξυνα αὐτὸν διὰ τῶν ἔργων μου τῶν ματαίων; Μακάριοί ἐστε ὑμεῖς, οἱ κληρονομοῦντες τὸν παράδεισον διὰ τῆς ἁγνῆς ὑμῶν ἀναστροφῆς καὶ τῆς ἀγάπης ὑμῶν τῆς ἀμέτρου. Θαυμάζω γὰρ ὑμᾶς, πῶς οὐκ ὠκνήσατε τοσαύτης ὁδοῦ διανύσαι διάστημα διὰ λυσιτέλειαν ψυχῆς. Τὸ δὲ θαυμαστότερον, ὅτι πρὸς εὐτελῆ καὶ κατακεκριμένον ταῖς ἁμαρτίαις ἤλθετε, παρ' αὐτοῦ αἰτοῦντες τὸν τῆς ὠφελείας λόγον. Θαῦμα ἀληθῶς, πῶς οἱ κεκορεσμένοι πρὸς τὸν λιμῷ τηκόμενον ἤλθετε· πῶς οἱ τῆς δρόσου τῆς πνευματικῆς μετέχοντες πρὸς τὸν ξηραινόμενον τῇ δίψῃ ἤλθετε· πῶς οἱ τὸ γλυκὺ τῶν ἀρετῶν ἔχοντες πρὸς τὸν πεπικραμένον ταῖς ἁμαρτίαις· πῶς οἱ πλούσιοι πρὸς τὸν πένητα· πῶς οἱ σοφοὶ πρὸς τὸν ἰδιώτην· πῶς οἱ καθαροὶ πρὸς τὸν ῥυπαίνοντα· πῶς οἱ ὑγιαίνοντες πρὸς τὸν ἀσθενοῦντα τῇ συνειδήσει· πῶς οἱ εὐαρεστοῦντες πρὸς τὸν παροξύνοντα· πῶς οἱ ἐλεύθεροι πρὸς τὸν αἰχμάλωτον· πῶς οἱ ἐμμελεῖς πρὸς τὸν ἀμελῆ. Αὐτοὶ γὰρ θαυμάσιοι ὑπάρχετε ταῖς ἀρεταῖς· ἐγὼ δὲ ἄφρων τυγχάνων πτωχεύω. Αὐτοὶ τὴν ἐγκράτειαν ἔχοντες εὐαρεστεῖτε· ἐγὼ δὲ ἀδιαφορῶν κατακρίνομαι. Αὐτοὶ διὰ τῶν καλῶν ἔργων καὶ τῆς ἐνδόξου ἁγνείας εὐωδία τυγχάνετε τοῦ Χριστοῦ· ἐγὼ δὲ διὰ τὴν χαυνότητά μου καὶ ῥᾳθυμίαν ὅλος δυσωδία ὑπάρχω. Θαῦμα οὖν ἀληθῶς, τοσαύτην ἐμπεριέχοντες ὠφέλειαν πρὸς ἐμὲ ἤλθετε, τὸν μήτε ἐμαυτῷ χρησιμεύοντα. Εἰκότως οὖν ἐποιήσατε, φιλόχριστοι, βουλόμενοι τὴν ἐμὴν χαυνότητα στηρίξαι καὶ τὴν ῥᾴθυμόν μου ψυχὴν ἐμμελῆ ἀπεργάσασθαι καὶ τὴν ὀλιγωρίαν μου στηρίξαι καὶ δυναμῶσαι. Τέλειοι γὰρ ὑπάρχοντες, οὐδὲν λείπεσθε. Ἐπειδὴ δὲ τῇ ταπεινοφροσύνῃ χρησάμενοι παρ' ἐμοῦ τοῦ εὐτελοῦς λόγον ὠφελείας ἐπιζητεῖτε, καὶ τὸν βίον μου διελέγξαι θέλοντες τοῦτό μοι ἐκελεύσατε, διὰ τὸν τῆς ὑπακοῆς καρπὸν λαλήσω· αἰσχύνομαι δέ. Ἐὰν ἄρξωμαι ὑμῖν συμβουλεύειν, ἐμαυτὸν κατακρίνω· καὶ ἐὰν ἄρξωμαι ἑτέρους διελέγχειν, ἐμαυτοῦ κατηγορῶ. Εἰκότως γὰρ κἀμοὶ ῥηθήσεται τὸ τοῦ Σωτῆρος λόγιον· Ἰατρέ, θεράπευσον σεαυτόν. Ἀλλὰ γὰρ καὶ αὐτὸς ὁ Κύριος καὶ Σωτὴρ τῶν ἁπάντων εἴρηκε· πάντα ὅσα ἂν λέγωσιν ὑμῖν ποιεῖν, ποιεῖτε· κατὰ δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν μὴ ποιεῖτε. ∆ιὸ εἰ καὶ ἐγὼ ἀκάθαρτος τυγχάνω, ἀλλὰ ὀρθῶς συμβουλεύειν ἐπίσταμαι. Ὅθεν ἀποβλέψας εἰς τὴν ἀγγελικὴν ταύτην πολιτείαν, ἐμακάρισα ἕκαστον αὐτῆς πλεονέκτημα. Τίς γὰρ οὐ μακαρίσει τὸν ὀρθῶς καὶ εὐαρέστως βιοῦντα καὶ ἐν ἁγνείᾳ ἀναστρεφόμενον, διὰ τὰ ἐναποκείμενα ἄπειρα καὶ ἄμετρα ἀγαθά; Καὶ τίς οὐ πενθήσει τὸν ἀμελῶς βιοῦντα καὶ δι' οἰκτρὸν πρᾶγμα ἔξωθεν ὄντα τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, καὶ δι' ἀδιαφορίαν ἐκβαλλόμενον τοῦ νυμφῶνος ἐκείνου;
2 Βʹ Περὶ φόβου Θεοῦ
Μακάριος ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος, ὃς ἔχει φόβον Θεοῦ ἐν ἑαυτῷ· ὁ τοιοῦτος γὰρ προφανῶς καὶ ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μεμακάρισται· μακάριος ἀνὴρ ὁ φοβούμενος τὸνΚύριον. Ὄντως γὰρ ὄντως ὁ φοβούμενος τὸν Κύριον ἐκτός ἐστι πάσης τέχνης τοῦ Ἐχθροῦ, καὶ πᾶσαν ἐπιβουλὴν τοῦ Ἐχθροῦ διαδρᾷ. Ὁ ἔχωνφόβον Θεοῦ ῥᾳδίως περιγίνεται τῶν ἐπινοιῶν τοῦ κακοτέχνου Ἐχθροῦ· ἐν οὐδενὶ γὰρ αὐτὸν αἰχμαλωτίζει. ∆ιὰ γὰρ τὸν φόβον ἡδονὴν σαρκὸς οὐ παραδέχεται. Ὁ φοβούμενος οὐ μετεωρίζεται ὧδε κἀκεῖσε· περιμένει γὰρ τὸν ἑαυτοῦ δεσπότην, μή πως ἐξαίφνης ἥξῃ καὶ εὕρῃ αὐτὸν ῥᾳθυμοῦντα, καὶ διχοτομήσῃ αὐτόν. Ὁ ἔχων φόβον Θεοῦ οὐκ ἀμεριμνᾷ· νήφει γὰρ πάντοτε. Ὁ φοβούμενος ὕπνῳ ἀμέτρῳ ἑαυτὸν οὐ παραδίδωσι· γρηγορεῖ γὰρ καὶ περιμένει τὴν παρουσίαν τοῦ Κυρίου αὑτοῦ. Ὁ φοβούμενος οὐκ ἀδιαφορεῖ, ἵνα μὴ παροξύνῃ τὸν ἑαυτοῦ ∆εσπότην. Ὁ φοβούμενος οὐ ῥᾳθυμεῖ· πάντοτε γὰρ ἐπιμελεῖται τοῦ κτήματος, ἵνα μὴ καταγνωσθῇ. Ὁ φοβούμενος πάντοτε δοκιμάζει τὰ ἀρέσκοντα τῷ Κυρίῳ αὑτοῦ· καὶ ταῦτα ἑτοιμάζει, ἵνα ἐλθὼν ὁ Κύριος αὑτοῦ ἐν πολλοῖς ἐπαινέσῃ αὐτόν. Ἐν πολλοῖς οὖν ἀγαθοῖς αἴτιος γίνεται ὁ φόβος τοῦ Κυρίου τοῖς κεκτημένοις αὐτόν.
3 Γʹ Περὶ ἀφοβίας
Ὁ μὴ ἔχων τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ ἐν ἑαυτῷ, ὁ τοιοῦτος εὐάλωτός ἐστι τοῖς ∆ιαβόλουἐπιχειρήμασιν. Ὁ μὴ ἔχων τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ παρ' ἑαυτῷ μετεωρίζεται· ἀδιαφορεῖ· καθεύδει ἀμερίμνως· ἀπορρᾳθυμεῖ ἐν τοῖς ἔργοις αὑτοῦ· δοχεῖον γίνεται τῶν ἡδονῶν· πᾶν ὅ, τι τερπνὸν ἥδεται ἐν ἑαυτῷ· οὐ φοβεῖται γὰρ παρουσίαν ∆εσπότου. Κομᾷ τοῖς πάθεσι· ταῖς ἀναπαύσεσι χαίρει· τὴν κακουχίαν φεύγει· τὴν ταπείνωσιν βδελύσσεται· ὑπερηφανίαν ἀσπάζεται. Λοιπὸν ἔρχεται ὁ Κύριος αὑτοῦ, καὶ εὑρίσκει αὐτὸν οἷς οὐκ ἀρέσκεται, καὶ διχοτομήσει αὐτὸν καὶ παραπέμψει τῷ αἰωνίῳ σκότει. Τίς οὐ μὴ ταλανίσῃ τὸν τοιοῦτον;
4 ∆ʹ Περὶ ἀγάπης
Μακάριος ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος ὁ ἔχων ἀγάπην Θεοῦ, ὅτι τὸν Θεὸν ἐν ἑαυτῷ περιφέρει· ὅτι ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί, καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει. Ὁ ἔχων ἀγάπην, πάντων σὺν Θεῷ περιγίνεται.
<Ὁ ἔχων ἀγάπην οὐ φοβεῖται>· ἡ γὰρ ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον. Ὁ ἔχων ἀγάπην, οὐδένα βδελύσσεταί ποτε· οὐ μικρόν, οὐ μέγαν, οὐκ ἔνδοξον, οὐκ ἄδοξον, οὐ πένητα, οὐ πλούσιον· ἀλλὰ πάντων περίψημα γίνεται. Πάντα στέγει, πάντα ὑπομένει. Ὁ ἔχων ἀγάπην, οὐκ ἐπαίρεται κατά τινος· οὐ φυσιοῦται· οὐδενὸς καταλαλεῖ, ἀλλὰ καὶ τοὺς καταλαλοῦντας ἀποστρέφεται. Ὁ ἔχων ἀγάπην, ἐν δόλῳ οὐ πορεύεται· οὐχ ὑποσκελίζεται ἢ ὑποσκελίζει τὸν ἀδελφόν. Ὁ ἔχων ἀγάπην, οὐ ζηλοῖ, οὐ φθονεῖ, οὐ βασκαίνει, οὐ χαίρει ἐπὶ πτώσει ἑτέρων· οὐ διασύρει τὸν πταίοντα, ἀλλὰ συλλυπεῖται καὶ συναντιλαμβάνεται· οὐ παρορᾷ τὸν ἀδελφὸν ἐν ἀνάγκῃ, ἀλλὰ συνεπαμύνει καὶ συναποθνῄσκει. Ὁ ἔχων ἀγάπην, τὸ θέλημα ποιεῖ τοῦ Θεοῦ καὶ μαθητὴς αὐτοῦ ἐστιν· αὐτὸς γὰρ ὁ καλὸς ἡμῶν ∆εσπότης εἶπεν· ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταί ἐστε, ἐὰν ἀγαπᾶτε ἀλλήλους. Ὁ ἔχων ἀγάπην οὐδέποτέ τι ἑαυτῷ περιποιεῖται· οὐ λέγει ἑαυτοῦ ἴδιον οὐδέν· ἀλλὰ πάντα, ὅσα ἔχει, κοινὰ τοῖς πᾶσι προτίθησιν. Ὁ ἔχων ἀγάπην, ἀλλότριον οὐδένα λογίζεται, ἀλλὰ πάντας ἰδιοποιεῖται. Ὁ ἔχων ἀγάπην, οὐ παροξύνεται, οὐ φυσιοῦται, οὐκ ἐξάπτεται εἰς ὀργήν, οὐ χαίρει ἐπὶ τῇ ἀδικίᾳ, ἐπὶ ψεύδει οὐκ ἐνδελεχίζει, ἐχθρὸν οὐδένα ἡγεῖται, εἰ μὴ μόνον τὸν ∆ιάβολον. Ὁ ἔχων ἀγάπην, πάντα ὑπομένει· χρηστεύεται· μακροθυμεῖ. Μακάριος οὖν ὁ τὴν ἀγάπην κεκτημένος καὶ μετ' αὐτῆς ἀποδημήσας πρὸς τὸν Θεόν· ὅτι αὐτὸς τὸ ἴδιον ἐπιγινώσκων, προσδέξεται αὐτὸν ἐν τοῖς κόλποις αὑτοῦ· ὁμοδίαιτος γὰρ Ἀγγέλων ἔσται καὶ σὺν Χριστῷ βασιλεύσει ὁ τῆς ἀγάπης ἐργάτης. ∆ι' αὐτῆς γὰρ καὶ Θεὸς Λόγος ἐπὶ τῆς γῆς παρεγένετο· δι' αὐτῆς καὶ ὁ παράδεισος ἀνέῳκται ἡμῖν, καὶ ἄνοδος εἰς οὐρανὸν ἀνεδείχθη πᾶσιν. Ἐχθροὶ ὑπάρχοντες τῷ Θεῷ, δι' αὐτῆς κατηλλάγημεν. Εἰκότως οὖν εἴπομεν ὅτι ἡ ἀγάπη ὁ Θεός ἐστι· καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει.
5 Εʹ Περὶ τῶν μὴ ἐχόντων ἀγάπην
Ἄθλιος καὶ ταλαίπωρος ὁ τῆς ἀγάπης μακρὰν ὑπάρχων· οὗτος γὰρ ὀνειροπολῶν τὰς ἡμέρας αὑτοῦ παρέρχεται. Καὶ τίς οὐ μὴ πενθήσει τὸν ἄνθρωπον ἐκεῖνον, τὸν ἀπὸ τοῦ Θεοῦ μακρὰν ὑπάρχοντα καὶ τοῦ φωτὸς ἐστερημένον καὶ ἐν σκότει διάγοντα; Λέγω γὰρ ὑμῖν, ἀδελφοί, ὅτι ὁ μὴ ἔχων τὴν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ, ἐχθρὸς αὐτοῦ ὑπάρχει. Ἀψευδὴς πάρα ὁ εἰπών, ὅτι ὁ μισῶν τὸν ἀδελφὸν αὑτοῦ ἀνθρωποκτόνος ἐστὶ καὶ ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ, καὶ ἐν πάσῃ ἁμαρτίᾳ εὐάλωτός ἐστιν. Ὁ γὰρ μὴ ἔχων ἀγάπην, ὀξέως θυμοῦται· ὀξέως παροργίζεται· ὀξέως εἰς μῖσος συνάπτεται. Ὁ μὴ ἔχων ἀγάπην, χαίρει ἐπὶ ἀδικίᾳ ἑτέρων· οὐ συμπάσχει τῷ πταίοντι· οὐ χεῖρα ὀρέγει τῷ κειμένῳ· οὐ παραινεῖ τῷ ἐσφαλμένῳ· οὐ στηρίζει τὸν σαλευόμενον. Ὁ μὴ ἔχων ἀγάπην, πηρός ἐστι τῇ διανοίᾳ· φίλος ἐστὶ τοῦ ∆ιαβόλου· εὑρετής ἐστι πάσης πονηρίας· ποιητικός ἐστι μαχῶν· λοιδόρων ἐστὶ φίλος· τῶν καταλαλούντων ἐστὶ συνόμιλος· τῶν ὑβριζόντων σύμβουλος· τῶν φθονούντων διορθωτής· τῆς ὑπερηφανίας ἐργάτης· τῆς ἀλαζονείας σκεῦος. Καὶ ἁπαξαπλῶς, ὁ μὴ κτησάμενος τὴν ἀγάπην, ὄργανόν ἐστι τοῦ ὑπεναντίου, καὶ πλανᾶται ἐν πάσῃ ἀτραπῷ, καὶ οὐκ οἶδεν ὅτι ἐν σκότει διαπορεύεται.
6 ϛʹ Περὶ μακροθυμίας
Μακάριος ἀληθῶς ὁ ἄνθρωπος, ὅστις μακροθυμίαν ἐκτήσατο, ὅτι τὸν τοιοῦτον καὶ ἡ ἁγία Γραφὴ ἐπαινεῖ, λέγουσα· μακρόθυμος ἀνὴρ πολὺς ἐν φρονήσει. Καὶ τί πλέον τούτου; Ὁ γὰρ μακρόθυμος πάντοτε ἐν χαρᾷ ἐστιν, ἐν εὐφροσύνῃ, ἐν ἀγαλλιάσει· ἐλπίζει γὰρ ἐπὶ Κύριον. Ὁ μακρόθυμος ἐκτὸς ὀργῆς ἐστι· πάντα γὰρ ὑπομένει. Ὁ μακρόθυμος ταχέως εἰς ὀργὴν οὐκ ἐξάπτεται· εἰς ὕβριν οὐ τρέπεται· λόγοις κενοῖς ῥᾳδίως οὐ κινεῖται· ἀδικούμενος οὐ λυπεῖται· τοῖς ἀνθισταμένοις οὐκ ἀνθίσταται· ἐν παντὶ πράγματι στερεὸς ὑπάρχει. Οὐκ ἔστιν εὐάλωτος ἐν ἀπά ταις· οὐκ ἔστιν εὐχερὴς εἰς παροξυσμόν· ἐν θλίψεσι χαίρει· παντὶ ἔργῳ ἀγαθῷ συναυλίζεται· ἐν πᾶσι τοῖς βασκαίνουσιν ἀσμενίζει. Ἐπιτασσόμενος οὐκ ἀντιλέγει· ἐπιπληττόμενος οὐ σκυθρωπάζει· τῇ μακροθυμίᾳ πάντοτε ἑαυτὸν θεραπεύει.
7 Ζʹ Περὶ τοῦ μὴ ἔχοντος μακροθυμίαν
Ὁ μὴ ἔχων μακροθυμίαν, καὶ ὑπομονῆς ἐκτός ἐστιν ὁ τοιοῦτος. Ὁ γὰρ μὴ ὢν μακρόθυμος, εὐχερῶς ἀνατρέπεται, ἕτοιμος εἰς παροξυσμόν. Ὀξέως εἰς μάχην ἐξάπτεται. Ὑβριζόμενος ἀνθυβρίζει, ἀδικούμενος ἀμύνεται. Λογομαχεῖ εἰς οὐδὲν χρήσιμον· αἱ πράξεις αὐτοῦ σὺν τοῖς ἔργοις, ὡς φύλλα ὑπὸ ἀνέμου, σαλεύονται· ἐν λόγοις οὐ στερεοῦται· ὀξέως μεταπηδᾷ ἐκ τούτου εἰς τοῦτο. Ὁ μὴ ἔχων μακροθυμίαν, στερεότητος ἐκτός ἐστιν· ἐν τάχει γὰρ ἀλλοιοῦται. ∆ιάκρισιν οὐ κτᾶται· τῷ πονηρῷ διατίθεται· τῷ ψέγοντι συνεδριάζει· τῷ ἀδικοῦντι συνεπαμύνεται· μυστήριον οὐ στέγει· ἕτοιμός ἐστιν εἰς τὸ ἀποκαλύψαι λόγον. Καὶ τί τούτου ἀθλιώτερον;
8 Ηʹ Περὶ ὑπομονῆς
Μακάριος, ἀδελφοί, ὅστις ὑπομονὴν ἐκτήσατο, ὅτι ἡ ὑπομονὴ ἐλπίδα ἔχει· ἡ δὲ ἐλπὶς οὐ καταισχύνει. Μακάριος οὖν ἀληθῶς καὶ τρισμακάριος ὁ ἔχων ὑπομονήν. Ὁ γὰρ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται. Καὶ τί τῆς ἐπαγγελίας ταύτης ἄμεινον; Χρηστός ἐστι Κύριος τοῖς μένουσιν αὐτόν. Ὑπομονὴ δὲ ἕως πότε κρίνεται, ἀδελφοί, ἆρα ἐπίστασθε; Ἢ καὶ περὶ τούτου χρὴ ἡμᾶς εὐρῦναι τὸν λόγον πρὸς ἀσφάλειαν ὑμῶν; Οὐ γὰρ μία ἐστὶν ἡ ὑπομονή, ἀλλ' ἐν πολλαῖς ἀρεταῖς ζητεῖται. Ὁ γὰρ ὑπομονητικὸς πάσης ἀρετῆς ἐφάπτεται· χαίρει γὰρ ἐν θλίψεσι, καὶ ἐν ἀνάγκαις εὐδοκιμεῖ· ἐν πειρασμοῖς ἀγάλλεται καὶ εἰς ὑπακοὴν ἕτοιμος· ἐν μακροθυμίᾳ ὡραῖος· ἐν ἀγάπῃ πεπληρωμένος· ἐν ὕβρεσιν εὐλογεῖ· ἐν μάχαις εἰρηνεύει· ἐν ἡσυχίᾳ ἀνδρεῖος· ἐν ψαλμῳδίᾳ ἄοκνος· ἐν νηστείαις ἕτοιμος· ἐν προσευχαῖς ὑπομονητικός· ἐν ἔργοις ἄμεμπτος· ἐν ἀποκρίσεσιν εὐθής· ἐν ἀποστολῇ εὐπειθὴς καὶ ἐν διαγωγῇ ἐπιμελητής· ἐν ταῖς ὑπηρεσίαις χαρίεις καὶ ἐν τῇ ἀναστροφῇ ὡραῖος· ἐν τῷ κοινοβίῳ τῆς ἀδελφότητος γλυκὺς καὶ ἐν συμβουλίαις ἡδύς· ἐν ταῖς ἀγρυπνίαις ἱλαρὸς καὶ ἐν τῇ ἐπιμελείᾳ τῶν ξένων σπουδαῖος· τῶν ἀσθενῶν προνοητὴς καὶ τῶν ἐν περισπασμῷ πρῶτος σύνδρομος· ἐν τῷ διανοεῖσθαι νηφάλιος, καὶ ἐν παντὶ πράγματι διεγηγερμένος. Ὁ ὑπομονὴν κτησάμενος ἐκτήσατο ἐλπίδα· παντὶ γὰρ ἔργῳ ἀγαθῷ κεκόσμηται ὁ τοιοῦτος· διὸ εὐπαρρησιάστως βοήσεται ὁ τοιοῦτος πρὸς τὸν Κύριον, λέγων· ὑπομένων ὑπέμεινα τὸν κύριον, καὶ προσέσχε μοι.
9 Θʹ Περὶ τοῦ μὴ ἔχοντος ὑπομονήν
Ἄθλιος δὲ καὶ ταλαίπωρος ὁ μὴ κτησάμενος ὑπομονήν· τοῖς γὰρ τοιούτοις τὸ οὐαὶ ἠπείλησεν ἡ θεία Γραφή. Οὐαὶ γάρ, φησί, τοῖς ἀπολωλεκόσι τὴν ὑπομονήν. Ὄντως γὰρ ὄντως οὐαὶ τῷ μὴ ἔχοντι ὑπομονήν· ῥιπίζεται γὰρ ὥσπερ φύλλον ὑπὸ ἀνέμου ὁ τοιοῦτος. Ὕβριν οὐ φέρει· ἐν θλίψεσιν ὀλίγωρος ὑπάρχει. Ὁ τοιοῦτος εὐάλωτός ἐστιν ἐν μάχαις, ἐν ὑπομονῇ γόγγυσος, καὶ ἐν ὑπακοῇ ἀντι λόγος. Ἐν ταῖς προσευχαῖς ῥᾴθυμος καὶ ἐν ἀγρυπνίαις ἐκλελυμένος· ἐν νηστείαις σκυθρωπὸς καὶ ἐν ἐγκρατείᾳ ἀμελής· ἐν ἀποκρίσεσιν ὀκνηρὸς καὶ ἐν τοῖς ἔργοις κακεργής· ἐν πονηρίᾳ ἀήττητος καὶ ἐν ἐπιτηδεύμασι δυνάστης· ἐν λογομαχίαις ἀνδρεῖος καὶ ἐν ἡσυχίᾳ
ἀδύναμος. Ὁ τοιοῦτος τοῖς εὐδοκιμοῦσιν ἀντίκειται καὶ τοῖς προκόπτουσι ζηλοτυπεῖ. Ὁ μὴ ἔχων ὑπομονὴν πολλὰς ζημίας ὑφίσταται, καὶ ἀρετῆς ἐφάψασθαι ὁ τοιοῦτος ἀδυνατεῖ. ∆ι' ὑπομονῆς γὰρ τρέχομεν τὸν προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα, φησὶν ὁ Ἀπόστολος. Ὁ μὴ ἔχων ὑπομονὴν τῆς ἐλπίδος ταύτης ἀλλότριός ἐστι. ∆ιὸ παρακαλῶ, ὅσοι κατ' ἐμὲ ἀνυπομόνητοι ὑπάρχετε, κτήσασθε ὑπομονήν, ἵνα σωθῆτε.
10 Ιʹ Περὶ ἀοργησίας
Μακάριος ἄνθρωπος ἐκεῖνος, ὁ μὴ ῥᾳδίως ὀργιζόμενος ἢ θυμὸν ἐπιδεχόμενος. Ὁ τοιοῦτος ἐν εἰρήνῃ ἐστὶ πάντοτε. Ὁ τὸ θυμικὸν καὶ ὀργίλον πνεῦμα ἀφ' ἑαυτοῦ ἀπελαύνων, πολέμου καὶ ταραχῆς ἐκτὸς τυγχάνει, καὶ πάντοτε τῷ πνεύ ματι γαληνιᾷ, καὶ τῷ προσώπῳ χαίρει. Ὁ μὴ ταχέως ὀργιζόμενος ἀπὸ λόγου κενοῦ οὐ κινεῖται. Ὁ τοιοῦτος δικαιοσύνης καὶ ἀληθείας ἐργάτης ἐστίν. Ὁ τοιοῦτος ῥᾳδίως κατέχει, καὶ τοὺς γλωσσαλγοῦντας ῥᾳδίως φέρει· ἀδικίαν οὐκ ἐργάζεται. Τῷ τοιούτῳ ἀσθένειαι οὐ συναντῶσιν. Ὁ τοιοῦτος ἐν μάχαις οὐ χαίρει· πάντων γὰρ ἀγαπητικὸς ἀναδείκνυται. Ἀόργητος λογομαχίαις οὐ χαίρει· ὑγιαίνει δὲ πάντοτε ὁ τοιοῦτος· ἐν εἰρήνῃ χαίρει καὶ ἐν μακροθυμίᾳ αὐλίζεται. Ὁ τὸ πνεῦμα τῆς ὀξυχολίας μὴ ῥᾳδίως καταδεχόμενος, Πνεύματος Ἁγίου οἰκητήριον γίνεται. Ὁ τὸ πνεῦμα τῆς ὀξυχολίας μὴ ἔχων, τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον οὐ παροξύνει. Οὗτος δύναται καὶ πρᾷος εἶναι, δύναται καὶ ἀγάπην ἔχειν, καὶ ὑπομονὴν καὶ ταπείνωσιν. Καὶ παντὶ ἔργῳ ἀγαθῷ ὁ ἀόργητος κεκόσμηται, καὶ ὑπὸ τοῦ Χριστοῦ φιλεῖται. Τρισμακάριος οὖν ἀληθῶς ὁ τὸ πνεῦμα τῆς ὀργῆς καὶ τοῦ θυμοῦ πάντοτε ἐξελαύνων ἀφ' ἑαυτοῦ, ὅτι τούτου τὸ σῶμα καὶ ἡ ψυχὴ καὶ ὁ νοῦς πάντοτε ἔρρωται.
11 ΙΑʹ Περὶ ὀξυχολίας
Ὁ δὲ τῇ ὀξυχολίᾳ πάντοτε κρατούμενος καὶ πολλάκις καὶ ταχέως διὰ μηδαμινὸν πρᾶγμα ὀργιζόμενος, ἀκούσῃ τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Ἰακώβου λέγοντος, ὅτι ὀργὴ ἀνδρὸς δικαιοσύνην Θεοῦ οὐκ ἐργάζεται. Καὶ ὄντως ἄθλιος καὶ ταλαίπωρος ὁ ἡττημένος τούτοις τοῖς πάθεσιν· ὀργιζόμενος γάρ, φησίν, ἀναιρεῖ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν. Ἐπ' ἀληθείας γὰρ ἀναιρεῖται καὶ ἀπόλλυσι τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ὁ ὀργίλος· πάντοτε γὰρ ἐν ταραχαῖς διάγει ὁ τοιοῦτος, καὶ γαλήνης ἐκτός ἐστιν. Ὁ τοιοῦτος εἰρήνης ἀλλότριός ἐστιν, ἀλλὰ καὶ ὑγιείας ἐκτός ἐστι· πάντοτε γὰρ τὸ σῶμα αὐτοῦ ἐκτέτηκται, καὶ ἡ ψυχὴ λυπεῖται, καὶ ἡ σὰρξ μαραίνεται, καὶ ἡ ὠχρότης ἐπανθεῖ, καὶ ἡ διάνοια ἀλλοιοῦται, καὶ ὁ νοῦς ἀσθενεῖ, καὶ οἱ λογισμοὶ ποταμηδὸν ἀναβρύουσι, καὶ πρὸς πάντας μισητὸς ὑπάρχει. Ὁ τοιοῦτος μακροθυμίας καὶ ἀγάπης ἐκτός ἐστιν. Ἐν λόγοις κενοῖς ῥᾳδίως ταράσσεται καὶ διὰ οἰκτρὸν πρᾶγμα μάχας ἐγείρει. Καὶ ὅπου οὐκ ἔστιν αὐτοῦ χρεία, ἑαυτὸν παρεμβάλλει, καὶ ἑαυτῷ τὸ μῖσος σωρεύει. Ὁ τοιοῦτος ἐν πολυλογίαις χαίρει, καὶ ἐν πράγμασιν ἀσυμφόροις προπηδᾷ. Ὁ τοιοῦτος ἐν λοιδορίαις ἥδεται· ὁ τοιοῦτος ἐν πρᾳότητι ἀσθενεῖ, ἐν πονηρίαις ἀνδρεῖος ὑπάρχει. Καὶ τίς οὐ μὴ πενθήσει τὸν τοιοῦτον; Ὅτι καὶ παρὰ Θεῷ καὶ παρὰ ἀνθρώποις βδελυκτὸς ὑπάρχει· ἐν παντὶ γὰρ μοχθηρὸς ὁ ὀξύχολος. ∆ιὸ καὶ προσέχετε ἀπὸ τῆς ὀξυχολίας.
12 ΙΒʹ Περὶ πρᾳότητος
Μακάριος ἄνθρωπος ἀληθῶς καὶ τρισμακάριος ὁ ἔχων πρᾳότητα· τούτῳ γὰρ ὁ ἅγιος Σωτὴρ καὶ Κύριος συνᾴδει, λέγων· μακάριοι οἱ πραεῖς, ὅτι αὐτοὶ κληρονομήσουσι τὴν γῆν. Καὶ τί τούτου τοῦ μακαρισμοῦ μακαριώτερον; Τί ταύτης τῆς ἐπαγγελίας ἀνώτερον; Τί ταύτης τῆς χαρᾶς λαμπρότερον, τοῦ κληρονομῆσαι τὴν γῆν τοῦ παραδείσου; ∆ιὸ ἀκούσαντες, ἀδελφοί, τὸ ὑπερβάλλον μέτρον τοῦ πλούτου τῆς ἐπαγγελίας, ζηλώσατε ἐπειχθῆναι. Ὀξυποδήσατε πρὸς τὴν λαμπρότητα τῆς ἀρετῆς. Ἀκούσαντες κατανύγητε καί, ὅση δύναμις, σπουδάσατε μή τις ἀποκληρονόμος γένηται τῆς γῆς ταύτης, καὶ κλαύσῃ πικρῶς, μετανοῶν ἀνόνητα. Ἀκούσαντες τῆς πρᾳότητος τῶν μακαρισμῶν, σπεύσατε πρὸς αὐτήν. Ἀκούσαντες τί λέγει περὶ αὐτῆς καὶ ὁ ἀψευδὴς Ἠσαΐας ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ· ἐπὶτίνα ἀναπαύσομαι, λέγει Κύριος, ἀλλ' ἢ ἐπὶ τὸν πρᾷον καὶ ἡσύχιον καὶ τρέμοντά μου τοὺς λόγους. Ἆρα οὐκ ἔστι θαυμάσαι ἐπὶ τῇ ἐπαγγελίᾳ; Τί γὰρ ταύτης τῆς τιμῆς ἐνδοξότερον; Βλέπετε οὖν, ἀδελφοί, μή τις ἐκπέσῃ ταύτης τῆς μακαριότητος καὶ τῆς ἀμέτρου χαρᾶς καὶ ἀγαλλιάσεως. Σπεύσατε οὖν, σπεύσατε, παρακαλῶ. Κτήσασθε πρᾳότητα· ὁ γὰρ πρᾷος παντὶ ἔργῳ ἀγαθῷ κεκόσμηται. Ὁ πρᾷος, κἂν ὑβρίζηται, χαίρει· κἂν θλίβηται, εὐχαριστεῖ· τοὺς ὀργιζομένους πραΰνει ἐν ἀγάπῃ· ἐπιπλησσόμενος, στερεὸς μένει. Ἐν μάχῃ γαληνιᾷ· ἐν ἐπιταγῇ ἀγαλλιᾶται· ἐν ὑπερηφανίᾳ οὐ κνίζεται· ἐν ταῖς ταπεινώσεσι χαίρει· ἐν κατορθώμασιν οὐχ ὑψοῦται, οὐ γαυριᾷ. Πρὸς πάντας ἡσυχίαν ἄγει· ἐν πάσῃ ὑποταγῇ δεδούλωται· πρὸς πᾶν ἔργον ἕτοιμος ὑπάρχει· ἐν πᾶσιν εὐδοκιμεῖ· παρὰ πάντων ἐπαινεῖται· πρὸς πᾶν ἐκτός, καὶ ὑποκρίσεως μακρὰν ὑπάρχει. Ὁ τοιοῦτος δόλῳ οὐ δεδούλωται καὶ φθόνῳ οὐχ ὑποτάσσεται· λοιδορίας ἀποστρέφεται, καταλαλιὰν οὐ παραδέχεται· τοὺς ψέγοντας μισεῖ καὶ τοὺς καταλαλοῦντας ἀποστρέφεται. Ὤ, μακάριος πλοῦτος ἡ πρᾳότης! Ὅτι παρὰ πάντων δοξάζεται.
13 ΙΓʹ Περὶ πονηρίας
Θρηνεῖν οὖν, ἀδελφοί, καὶ πενθεῖν ἐπὶ τοὺς μὴ ἔχοντας πρᾳότητα, ἀλλὰ τῇ πονηρίᾳ συνεζευγμένους, ὅτι ἀποφάσει πονηρᾷ ὑπόκεινται. Οἱ πονηρευόμενοι γάρ, φησίν, ἐξολοθρευθήσονται. Ὁ δὲ ἅγιος ἡμῶν Θεὸς τοὺς τοιούτους ἐνυβρίζει, λέγων· ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ πονηροῦ θησαυροῦ τῆς καρδίας αὑτοῦ προφέρει τὰ πονηρά. Καὶ πάλιν ὁ Προφήτης· ἐν τοῖς ἐπανισταμένοις ἐπ' ἐμὲ πονηρευομένοις, ἀκούσεται τὸ οὖς μου. ∆εινὸν γὰρ δαιμόνιον τὸ τῆς πονηρίας, ἀδελφοί. ∆ιὸ προσέχετε μή τις ἐν αὐτῷ ἐμπεσών, ἑαυτῷ μέμψηται. Ὁ πονηρὸς γὰρ οὐδέποτε εἰρηνεύει, ἀλλὰ πάντοτε ἐν ταραχαῖς ὑπάρχει. Πάντοτε θυμοῦ καὶ δόλου καὶ ὀργῆς πεπλήρωται. Πάντοτε ἀποβλέπεται τὸν ἔγγιστα αὑτοῦ. Πάντοτε ψιθυ ρίζει, πάντοτε φθονεῖ, πάντοτε ζηλεύει, πάντοτε τραχύνεται, πάντοτε ἐπιτάσσεται καὶ ἀντιλέγει, κελεύεται καὶ διαστρέφει, συμβουλεύεται καὶ κακοποιεῖ, συντίθεται καὶ διασύρει, ἀγαπᾶται καὶ σκώπτει. Τοὺς εὐδοκιμοῦντας βδελύσσεται· τοὺς προκόπτοντας ἀηδίζεται· τὰς νουθεσίας σμικρύνει· τοὺς ἀδελφοὺς διαστρέφει· τοὺς ἀφελεῖς κακοῖ· τοὺς πραεῖς ἀποσείεται· τοὺς μακροθυμοῦντας ἐγγελᾷ· τοὺς ξένους ὑποκρίνεται· ἕνα τῷ ἑνὶ ἐνδιαβάλλει· πρὸς ἕνα ἕκαστον ἐναντιάζεται· πρὸς μάχας συμβάλλεται. Εἰς παροξυσμὸν ἀναγείρει· εἰς ἀνταπόδοσιν συνεπαμύνει. Εἰς λοιδορίας ἕτοιμος, εἰς καταλαλιὰς ἡδύς, εἰς ὕβριν εὐχερής, εἰς πολυλογίαν ἀνδρεῖος, εἰς τὸ ἐπιπλήσσειν πρόθυμος, εἰς θόρυβον πρῶτος σύνδρομος, εἰς ψαλμῳδίαν ἀσθενής, εἰς νηστείαν ἐκλελυμένος, εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἀδύνατος καὶ ἀνόνητος, εἰς λόγους πνευματικοὺς νωθρός· πᾶσα γὰρ ἀνομία ἐμφράξει τὸ στόμα αὐτοῦ. Πολλοῦ οὖν θρήνου ἄξιος ὁ τοιοῦτος. ∆ιὸ παρακαλῶ ὑμᾶς, ἀδελφοί, φυλάξασθε ἀπὸ τῆς πονηρίας.
14 Ι∆ʹ Περὶ ἀληθείας
Μακάριος ὃς ἐν ἀληθείᾳ τὸν βίον αὑτοῦ ἐρρύθμισε, καὶ ἐπὶ παντὶ ψεύδει οὐχ ἑάλωκε. Μακάριος καὶ τρισμακάριος ὁ τῆς ἀληθείας γενόμενος ἐργάτης, ὅτι ἀληθής ἐστιν ὁ Θεός, καὶ ψεῦδος ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστι. Καὶ τίς οὐ μὴ μακαρίσῃ τὸν ἀλήθειαν φυλάσσοντα, ὅτι τὸν Θεὸν μιμεῖται ὁ τοιοῦτος; Ὄντως γὰρ ὁ ἀληθεύων πάντοτε καὶ Θεῷ εὐάρεστος ὑπάρχει καὶ πᾶσιν ἀνθρώποις χρήσιμός ἐστι. Ἐν ἀδελφότητι ὡραῖος καὶ ἐν παντὶ πράγματι ὀρθός. Ὁ ἀληθὴς προσώποις οὐ χαίρει, καὶ ἄδικον κρίσιν οὐ κρίνει. Ἀξιώματος καὶ τιμῆς οὐκ ἀντιλαμβάνεται, καὶ πένητα καὶ ἐνδεῆ οὐ παραβλέπει. Ἐν ἀποκρίσεσιν ἄδολός ἐστι, καὶ ἐν διαγνώσει ὀρθός. Ἐν τῷ ἔργῳ ἐπιμελητὴς καὶ ἐν τῷ κοινῷ τῆς ἀδελφότητος σώματι τίμιος.∆όλον οὐκ οἶδεν· ὑπόκρισιν οὐκ ἀγαπᾷ. Παντὶ ἔργῳ ἀγαθῷ κεκόσμηται, καὶ πάσῃ ἀρετῇ πολιτεύεται. Μακάριος οὖν ὁ πάντοτε τῇ ἀληθείᾳ δουλεύων.
15 ΙΕʹ Περὶ ψεύδους
Ἄθλιος δὲ καὶ ταλαίπωρος ὁ παντὶ ψεύδει ἐνδελεχίζων, ὅτι ἀπ' ἀρχῆς ὁ ∆ιάβολος ψεύστης ἐστίν. Ὁ δὲ τῷ ψεύδει ἐνδελεχίζων, οὗτος ἀπαρρησίαστός ἐστι· μισητὸς γὰρ ὑπάρχει καὶ παρὰ Θεῷ καὶ παρὰ ἀνθρώποις. Καὶ τίς οὐ μὴ πενθήσῃ τὸν ἐν ψεύδει διάγοντα; Ὅτι ὁ τοιοῦτος ἐν παντὶ ἔργῳ ἀδόκιμος, καὶ ἐν πάσῃ ἀποκρίσει ἀνεπιτήδειος. Ὁ τοιοῦτος ὀργὰς καὶ μάχας ἐν μοναστηρίῳ διεγείρει· καὶ ἐν τῷ κοινῷ τῆς ἀδελφότητός ἐστιν ὥσπερ ἰὸς σιδήρῳ· θρασεῖαν γὰρ τὴν καρδίαν ἔχει καὶ οὐ στέγει. Ἡδέως ἀκροᾶται μυστήρια καὶ ῥᾳδίως ἀποκαλύπτει· καὶ οἶδε διὰ τῆς γλώσσης ἀνατρέπειν τοὺς καλῶς ἑστῶτας. Ἄρχεται πράγματος, καὶ ἑαυτὸν ἀναίτιον δείκνυσιν. Ἐκτὸς ὅρκου οὐδὲν λέγει, καὶ ἐκ πολυλογίας δοκεῖ πείθειν. Πολυμήχανός ἐστι καὶ πολύτροπος ὁ ψεύστης. Μείζων τῆς πληγῆς ταύτης οὐκ ἔστι, καὶ ὄνειδος ἀνώτερον τούτου οὐχ ὑπάρχει· παρὰ πάντων γάρ ἐστι βδελυκτός, καὶ γέλως ἐστὶ τοῖς πᾶσι. ∆ιὸ προσέχετε, ἀδελφοί, μὴ ἐνδελεχίζειν ψεύδει.
16 Ιϛʹ Περὶ ὑπακοῆς
Μακάριος ὃς ἐκτήσατο καὶ ἔσχεν ὑπακοὴν ἀληθῆ καὶ ἀνυπόκριτον, ὅτι ὁ τοιοῦτος μιμητής ἐστι τοῦ ἀγαθοῦ ἡμῶν ∆ιδασκάλου, ὃς ὑπήκοος γέγονε μέχρι θανάτου. Ὄντως οὖν ὁ ἔχων ὑπακοὴν μακάριος, ὅτι τοῦ Κυρίου μιμητὴς ὑπάρχων συγκληρονόμος αὐτοῦ γίνεται. Ὁ ἔχων ὑπακοὴν πρὸς πάντας τῇ ἀγάπῃ ἥνωται. Ὁ ἔχων ὑπακοὴν μέγα κτῆμα ἐκτήσατο, μέγαν πλοῦτον ἐκτήσατο. Ὁ ὑπήκοος πᾶσιν εὐάρεστος· ὑπὸ πάντων ἐπαινεῖται, ὑπὸ πάντων δοξάζεται. Ὁ ὑπήκοος ἐν τάχει ὑψοῦται καὶ ἐν τάχει ἐν προκοπαῖς ἔσται. Ὁ ὑπήκοος ὑποτάσσεται, καὶ οὐκ ἀντιλέγει· κελεύεται, καὶ οὐ διαστρέφει· ἐπιτιμᾶται, καὶ οὐκ ὀργίζεται· πρὸς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἕτοιμός ἐστι. Τῇ ὀξυχολίᾳ ῥᾳδίως οὐχ ἁλίσκεται. Ἐὰν ἀκούσῃ ἐπίπληξιν, οὐ ταράσσεται, καὶ ἐν ὕβρεσιν οὐκ ἐξάπτεται. Ἐν λύπαις χαίρει, ἐν θλίψεσιν εὐχαριστεῖ. Τόπον ἐκ τόπου οὐ μεθίσταται, καὶ ἀπὸ μονῆς εἰς μονὴν οὐ μετέρχεται. Νουθετούμενος οὐ πτύρεται. Ἐν ᾧ ἐκλήθη τόπῳ ὑπομένει, καὶ τῇ ἀκηδίᾳ οὐ κατέχεται. Τὸν πατέρα οὐκ εὐτελίζει, καὶ ἀδελφὸν οὐ σμικρύνει. Τὴν οἴκησιν τοῦ μοναστηρίου οὐ περικάμπτει. Ἀναπαύσεσιν οὐ χαίρει, οὐχ ἥδεται τόποις, καὶ ἀέρι οὐ τέρπεται· ἀλλὰ καὶ κατὰ τὸν ἅγιον Ἀπόστολον, ἐν ᾧ ἐκλήθη τόπῳ, ἐν τούτῳ καὶ μένει. Πολλοὶ οὖν ὡς ἀληθῶς οἱ καρποὶ τῆς ὑπακοῆς· διὸ μακάριος ὁ κτησάμενος αὐτήν.
17 ΙΖʹ Περὶ ἀνυποταξίας καὶ γογγυσμοῦ
Ἐπικατάρατος δὲ καὶ ταλαίπωρος, ὃς ὑπακοὴν οὐκ ἐκτήσατο, ἀλλὰ γογγυσμόν· ὁ γὰρ γογγυσμὸς ἐν μοναστηρίῳ πληγὴ μεγάλη ἐστί, σκάνδαλον τῷ κοινῷ, ἀνατροπὴ ἀγάπης, ὁμονοίας διασκεδασμός, τάραχος τῆς εἰρήνης. Ὁ γόγγυσος ἐπιτασσόμενος ἀντιλέγει· ἐν ἔργῳ ἐστὶν ἀχρήσιμος, οὐδέποτε χάριν ἔχει ὁ τοιοῦτος. Ὁ αὐτὸς γάρ ἐστι καὶ ὀκνηρός, ἡ γὰρ ὀκνηρία τῷ γογγυσμῷ συνέζευκται. Πᾶς οὖν ὀκνηρὸς ἐμπεσεῖται εἰς κακά, ἡ ἱερὰ Γραφὴ εἴρηκεν. Ὀκνηρὸς γάρ, φησίν, ἀποστελλόμενος εἰς ὁδόν, λέγει, λέων ἐν ταῖς ὁδοῖς, ἐν δὲ ταῖς πλα τείαις φονευταί. Ὁ γόγγυσος πάντοτε προφασίζεται. Ἐὰν ἐπιταχθῇ ἔργον ποιῆσαι, γογγύζει καὶ εὐθέως διαστρέφει καὶ ἄλλους. Καί, εἰς τί τοῦτο; Καί, ἵνα τί ἐκεῖνο; Καί, οὐκ ἔστι, φησί, τόδε τὸ πρᾶγμα συμφέρον. Ἐὰν ἀποσταλῇ εἰς ὁδόν, μεγάλας βλάβας φάσκει ὑφίστασθαι ἐκ τῆς ὁδοῦ. Ἐὰν εἰς ψαλμῳδίαν αὐτὸν διεγείρωσι, θυμοῦται. Ἐὰν εἰς ἀγρυπνίαν, τὸν στόμαχον καὶ τὴν κεφαλὴν προβάλλεται ἠλγηκέναι. Ἐὰν αὐτὸν νουθετῇς, σεαυτόν, φησί, νουθέτει καὶ περὶ ἐμοῦ, ὡς θέλει ὁ Θεός. Ἐὰν αὐτὸν διδάσκῃς τι, εἴθε, φησί, καὶ σὺ οἶδας, ὥσπερ ἐγὼ ἐπίσταμαι. Οὐδέποτε ποιεῖ ἔργον μόνος, ἐὰν μὴ καὶ ἕτερον συνεπισπάσηται. Τοῦ γογγύζοντος πᾶν ἔργον ἀδόκιμον καὶ ἄχρηστον καὶ πάσῃ ἀρετῇ ἀνεπιτήδειον. Ὁ γόγγυσος ἐν ἀναπαύσει χαίρει, καὶ ἐν κακουχίᾳ οὐ τέρπεται. Ὁ γόγγυσος τραπέζαις ἥδεται, καὶ ἐν νηστείαις βδελύσσεται. Ὁ γόγγυσος καὶ ὀκνηρός, καὶ ψιθυρίζειν οἶδε καὶ λόγους τεκταίνειν ἐπίσταται. Ὁ τοιοῦτος πολύτροπος καὶ πολύτεχνος ὑπάρχει, καὶ ἐν πολυλογίαις ἀήττητος. Ὁ τοιοῦτος πάντοτε ἄλλον ἄλλῳ ἐνδιαβάλλει. Ὁ γόγγυσος ἐν εὐποιΐαις σκυθρωπός ἐστι, καὶ ἐν ὑποδοχῇ ξένων ἀνεπι τήδειος. Ἐν ἀγάπῃ ὑποκριτής, καὶ ἐν μίσει ἀνδρεῖος. ∆ιό, ἀδελφοί, μὴ γογγύζωμεν ἐν ταῖς ἐπιταγαῖς· μηδὲ ἀντιρρητορεύωμεν ἢ δικαιολογῶμεν, ὥς τι πλέον ἐπιστάμενοι.
18 ΙΗʹ Περὶ τοῦ μὴ ἔχειν φθόνον ἢ ζῆλον
Μακάριος ὃς φθόνῳ καὶ ζήλῳ οὐχ ὑπετάγη· ὁ ζῆλος γὰρ καὶ ὁ φθόνος ἀλλήλοις ἐκκρέμανται· καὶ ὁ ἔχων ἓν τούτων, τὰ συναμφότερα ἔχει. Μακάριος οὖν ὡς ἀληθῶς, ὃς οὐ κατέπεσεν ἐν τούτοις, οὐδὲ ἐτρώθη ἐξ ἑνὸς τούτων. Ὁ ζηλῶν γὰρ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐπ' ἀδικίᾳ, σὺν τῷ ∆ιαβόλῳ κατακρίνεται. Ὁ ζηλῶν ἡττημένος ἐστίν, ἔχει καὶ τὸ μῖσος, ἔχει καὶ τὴν ἔχθραν, καὶ ἐπὶ προκοπῇ ἑτέρων ἄχθεται. Ὁ δὲ μὴ
ἔχων φθόνον ἢ ζῆλον οὐδέποτε ἐπὶ προκοπῇ ἑτέρων λυπεῖται. Ἄλλου τιμωμένου, αὐτὸς οὐ ταράσσεται· ἑτέρου ὑψουμένου, αὐτὸς οὐκ ἀδημονεῖ· πάντας γὰρ προηγεῖται· πάντας προτιμᾷ ἑαυτοῦ. Ἑαυτὸν ἀνάξιον, καὶ πάντων ἔσχατον ἡγεῖται. Πάντας ἡγεῖται μείζονας καὶ πάντας βελτίους ἑαυτοῦ. τιμὴν οὐκ ἐπισπᾶται ὁ ἄφθονος. Τοῖς χαίρουσι συγχαίρει. Κλέος οὐδέποτε περιτίθησιν ἑαυτῷ. Προκόπτουσι συνεπαμύνει. Τοῖς καλῶς βαδίζουσι συναγάλλεται καὶ τοὺς ὀρθῶς βιοῦντας ἐπαινεῖ. Ἐὰν ἀδελφὸν ἴδῃ κατορθοῦντα, οὐκ ἐμποδίζει, ἀλλὰ παραινεῖ τὸν τοιοῦτον ταῖς παραινέσεσιν. Ἐὰν ἄλλον ἴδῃ ἐν ἀνανεύσει, οὐκ ἐνδιαβάλλει, ἀλλὰ συνᾴδει. Ἐὰν ἴδῃ ἀδελφὸν ἐν σφάλμασιν, οὐ διασύρει, ἀλλ' ὀρθῶς πραΰνει. Ἐὰν ἴδῃ ὀργιζόμενον, οὐκ ἐπιταράσσει, ἀλλ' ἐν ἀγάπῃ τοῦτον καταστέλλει, τῇ εἰρήνῃ συμβιβάζων. Ἐὰν ἴδῃ λυπούμενον, οὐ παρορᾷ, ἀλλὰ τούτῳ συναλγεῖ καὶ παρακαλεῖ λόγοις ὠφελείας. Ἐὰν ἴδῃ ἀμαθῆ ἢ ἰδιώτην, σπεύδει τοῦτον διδάξαι καὶ συμβιβάσαι ἐπὶ τὸ συμφέρον. Ἐὰν ἴδῃ ἀγνοοῦντα, ἀφθόνως ὁδηγεῖ ἐπὶ τὸ κρεῖττον. Ἐὰν δὲ ἴδῃ καθεύδοντα ἐν καιρῷ τῆς ψαλμῳδίας, σπουδαίως τοῦτον διυπνίζει. Καὶ ἁπλῶς εἰπεῖν· ὁ ἄφθονος καὶ ἐκτὸς ζήλου ὑπάρχων, ἐν οὐδενὶ πράγματι ἀντικοτεῖ τῷ πλησίον· ἀλλ' ἐν πάσῃ προκοπῇ καὶ ἀνδραγαθίᾳ τοῦ ἑταίρου χαίρει ὁ ἄφθονος.
19 ΙΘʹ Περὶ φθόνου καὶ ζήλου
Ὁ δὲ ἐν τούτοις ἑαυτὸν κατατιτρώσκων ταλαίπωρος· συμμέτοχος γάρ ἐστι τοῦ ∆ιαβόλου, δι' οὗ θάνατος εἰσῆλθεν εἰς τὸν κόσμον. Ὁ γὰρ ἔχων τὸν φθόνον καὶ τὸν ζῆλον πᾶσίν ἐστιν ἀντικείμενος· ἑαυτοῦ γὰρ ἄλλον οὐ θέλει προτιμᾶσθαι. Τοὺς εὐδοκιμοῦντας σμικρύνει, καὶ τοῖς καλῶς βαδίζουσι σκάνδαλα τίθησι. Τοὺς ὀρθῶς βιοῦντας ψέγει, καὶ τὸν εὐλαβῆ βδελύσσεται. Τὸν νηστεύοντα κενόδοξον ἀποκαλεῖ, καὶ τὸν σπουδαῖον ἐν ψαλμῳδίᾳ φιλενδείκτην. Τὸν πρόχειρον ἐν τῇ ὑπηρεσίᾳ λιμβόν, καὶ τὸν διεγηγερμένον ἐν τοῖς ἔργοις φιλόδοξον. Τὸν φιλόπονον ἐν ταῖς Γραφαῖς ἀεργόν, καὶ τὸν δόκιμον ἐν ταῖς ἀποκρίσεσι γαστρίμαργον. Οὐδέποτε χαίρει ὁ φθονερὸς ἐπὶ προκοπῇ ἑτέρου. Ἐὰν ἴδῃ ἀμελοῦντα, οὐ διεγείρει, ἀλλὰ μᾶλλον προτρέπεται ἐπὶ τῷ κακῷ. Ὅταν ἴδῃ καθεύδοντα ἐν τῷ καιρῷ τῆς προσευχῆς, οὐ διυπνίζει, ἀλλὰ μᾶλλον καὶ ἡσυχίαν παρέχει. Ἐὰν ἴδῃ ἀδελφὸν ἀναπαυόμενον, ἐνδιαβάλλει. Ἐὰν ἴδῃ ἐν παραπτώματι, ἐπὶ πάντων αὐτὸν διασύρει. Ὢ ἀπὸ τοῦ φθονοῦντος· ὅτι πάντοτε ἡ καρδία αὐτοῦ ἐν λύπαις ἀσθενεῖ, καὶ τὸ σῶμα ἐν ὠχρότητι φθείρεται, καὶ ἡ δύναμις αὐτοῦ φθίνει· καὶ πρὸς πάντας ἐστὶ πικρός, καὶ πάντων ἐχθρὸς τυγχάνει· καὶ πάντας ὑποκρίνεται, καὶ δόλον τεκταίνει, καὶ πρόσωπα λαμβάνει. Σήμερον τούτῳ συντίθεται καὶ αὔριον τῷ ἑτέρῳ· καὶ πρὸς πάντας ἀλλοιοῦται, καὶ πρὸς τὴν ἑκάστου θέλησιν μεταβάλλεται, καὶ μετὰ μικρὸν καταγινώσκει πάντων. Καὶ τοῦτον ἐπὶ τούτῳ διασύρει, καὶ ἕκαστον ἑκάστῳ καταδεσμεύει. ∆εινὸν οὖν φάρμακον ὁ φθόνος καὶ ὁ ζῆλος, ὅτι καταλαλιὰ καὶ μῖσος ἐκ τούτων γεννᾶται καὶ φόνοι. Μακρὰν οὖν φεύγετε ἀπὸ τοῦ φθόνου, οἱ τῆς οὐρανίου πολιτείας στρατιῶται. Μακρὰν ποιήσατε ἀφ' ὑμῶν τὸν ζῆλον καὶ τὸν φθόνον, ἵνα μὴ σὺν τῷ ∆ιαβόλῳ κατακριθῆτε.
20 Κʹ Περὶ τοῦ μὴ εἶναι λοίδορον
Μακάριος καὶ τρισμακάριος ὁ τὴν γλῶσσαν αὐτοῦ μὴ βλάψας ἐν λοιδορίαις ἑτέρων, καὶ διὰ τῆς γλώσσης τὴν καρδίαν σπιλώσας, ἀλλὰ–συνεὶς ὅτι πάντες ἐσμὲν ἐν ἐπιτιμίοις–καὶ ἐπὶ λοιδορίᾳ ἑτέρων οὐχ ἡδύνθη, ἀλλὰ προσώχθισε τῷ τοιούτῳ πάθει. Ὁ γὰρ μὴ λοιδορῶν τὸν ἕτερον, ἑαυτὸν ἐφύλαξεν ἄμωμον. Τῷ τοιούτῳ πρόσκομμα οὐκ ἐγένετο καὶ ἡ συνείδησις αὐτοῦ οὐκ ἐμολύνθη. Ὁ φεύγων τὸ λοίδορον πνεῦμα ἐφύλαξεν αὑτὸν ἀπὸ συνοχῆς κακῶν, καὶ ἐνίκησε φάλαγγα δαιμόνων. Ὁ μὴ κτησάμενος λοίδορον γλῶσσαν ἐκτήσατο θησαυρὸν ἄσυλον. Ὁ μὴ καμφθεὶς ἐπὶ λοιδορίᾳ ἑτέρων, οὗτος ἀδελφοκτονίαν ἐξέφυγε, καὶ ὑπὸ ἑτέρων οὐ λοιδορηθήσεται. Ὁ μὴ ἁλοὺς πνεύματι λοιδορίας, οὗτος ἀληθῶς ἔγνω ἑαυτὸν ἄνθρωπον ὄντα σάρκινον, καὶ ἑαυτὸν ἐφύλαξεν ἀκηλίδωτον. Ὁ μὴ συνεδριάζων μετὰ λοιδόρων, οὗτος μετὰ Ἀγγέλων αὐλισθήσεται. Ὁ μὴ φαρμακωθεὶς τὰ ὦτα καὶ τὴν γλῶσσαν τῇ
λοιδορίᾳ, ὁ τοιοῦτος τῷ φαρμάκῳ τῆς ἀγάπης ἐστὶ πεπληρωμένος. Ὁ μὴ μολύνων τὸ στόμα αὑτοῦ ταῖς λοιδορίαις, τούτου τὸ στόμα εὐωδιάζει τοὺς καρποὺς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μακάριος οὖν ἀληθῶς καὶ πάλιν μακάριος, ὁ φυλάξας ἑαυτὸν ἀπὸ τῆς λοιδορίας.
21 ΚΑʹ Περὶ λοιδορίας καὶ λοιδόρων
Ὁ ἐπὶ λοιδορίᾳ ἑτέρων ἡδόμενος, οὗτος φανερός ἐστιν, ὅτι ἐν οἷς λοιδορεῖ, ἑαυτὸν ἑάλωκεν. Ὁ γὰρ λοιδορῶν τὸν ἕτερον ἑαυτὸν κατακρίνει· σαρκικὸς γάρ ἐστιν ἐν τοῖς τοῦ κόσμου δικτύοις συμπλεκόμενος. Ὁ λοίδορος ἔχει τὰ συναμφότερα· καὶ καταλαλιὰν καὶ μῖσος καὶ ψιθυρισμόν. Ὁ τοιοῦτος οὖν ἀδελφοκτόνος κρίνεται καὶ ἄσπλαχνος καὶ ἀνελεήμων. Ὁ δὲ ἔχων τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ πάντοτε μεθ' ἑαυτοῦ καὶ τὴν καρδίαν αὐτοῦ καθαράν, ἐπὶ λοιδορίαις οὐ χαίρει ἑτέρων, ἐπὶ ἀλλοτρίοις κρυπτοῖς οὐχ ἥδεται, ἐπὶ πτώσει ἑτέρων οὐκ ἀναπαύεται. Θρήνου οὖν ἄξιος ἀληθῶς καὶ πένθους ὁ ἑαυτὸν ἐθίσας ἐν λοιδορίαις. Καὶ τί τούτου τοῦ μίσους ἀνώτερον; Ὅθεν καὶ ὁ ἅγιος Ἀπόστολος ἀπαγορεύων τὰ τῆς ἀτοπίας ἔργα, συναριθμεῖ καὶ τὸν λοίδορον· οὐ λοίδοροι, οὐχ ἅρπαγες, βασιλείαν Θεοῦ κληρονομήσουσι.
22 ΚΒʹ Περὶ ἐγκρατείας
Μακάριος ἀληθῶς καὶ τρισμακάριος ὁ ἐγκράτειαν φυλάξας, ὅτι ὄντως μεγάλη ἀρετὴ ἡ ἐγκράτεια. Ἀλλ' ἀκούσατε μέχρι τίνος καὶ ἕως πόσου καὶ ἐπὶ τίνων ἡ ἐγκράτεια λέγεται ἢ κρίνεται ἢ ζητεῖται. Ἔστιν οὖν ἐγκράτεια ἐπὶ γλώσσης τὸ μὴ λόγοις πλείοσι καὶ κενοῖς ἐξέλκεσθαι, τὸ κρατεῖν γλώσσης καὶ μὴ λοιδορεῖν, τὸ μὴ ὑβρίζειν, τὸ μὴ καταρᾶσθαι, τὸ μὴ ἀργολογεῖν τὰ μὴ καθήκοντα, τὸ κρατεῖν γλώσσης καὶ μὴ ἐνδιαβάλλειν ἕνα τῷ ἑνί, μὴ ψέγειν ἀδελφόν, τὸ μὴ ἀποκαλύπτειν μυστήρια, τὸ μὴ μελετᾶν τὰ μὴ ἴδια. Ἐγκράτειά ἐστι καὶ ἐπὶ ἀκοῆς, τὸ κρατεῖν καὶ μὴ κατακροᾶσθαι ἀπὸ ἀκοῆς ματαίας. Ἐγκράτεια καὶ ἐπὶ ὀφθαλμῶν, τὸ κρατεῖν ὁράσεως καὶ μὴ ἐνατενίζειν ἢ καταμανθάνειν ἐν πᾶσι τερπνοῖς, καὶ οἷς οὐ πρέπει. Ἐγκράτεια ἐπὶ θυμοῦ, τὸ κρατεῖν ὀργῆς καὶ μὴ ταχέως ἐξάπτεσθαι. Ἐγκράτεια ἐπὶ δόξης, τὸ κρατεῖν φρενῶν καὶ μὴ θέλειν δοξάζεσθαι, τὸ μὴ ζητεῖν δόξαν, τὸ μὴ ὑψοῦσθαι, τὸ μὴ ζητεῖν τιμὴν καὶ φυσιοῦσθαι, τὸ μὴ φαντάζεσθαι ἐπαίνοις. Ἐγκράτειά ἐστι λογισμῶν, καὶ τούτους κολάζειν τῷ φόβῳ τοῦ Θεοῦ, τὸ μὴ συγκατατίθεσθαι ἢ ἐνηδύνεσθαι λογισμῷ θέλγοντι καὶ ἐξάπτοντι. Ἐγκράτεια ἐπὶ βρωμάτων, τὸ κρατεῖν καὶ μὴ ἐπιζητεῖν βρώματα ὑπέρογκα ἢ ἐδέσματα πολύτιμα, τὸ μὴ παρὰ καιρὸν ἢ παρὰ τὴν ὥραν ἐσθίειν, τὸ μὴ ἐνέχεσθαι τῷ πνεύματι τῆς γαστριμαργίας, τὸ μὴ ἀπληστεύεσθαι ἐν κάλλει βρωμάτων, τὸ μὴ ὀρέγεσθαι ἄλλου καὶ ἄλλου βρώματος. Ἐγκράτεια ἐπὶ πόματος, τὸ κρατεῖν καὶ μὴ συμπίπτειν ἐν οἰνοποσίαις ἢ ἡδύτησιν οἴνων, τὸ μὴ ἀδεῶς οἰνοποτεῖν, τὸ μὴ ἐπιζητεῖν διαφορὰν πόματος καὶ κατεσκευασμένων συγκερασμάτων ἡδονάς, τὸ μὴ ἀμέτρως χρᾶσθαι οὐ μόνον τῷ οἴνῳ, ἀλλ' ἢ δυνατὸν καὶ τῷ ὕδατι. Ἐγκράτεια ἐπὶ ἐπιθυμίας καὶ ἡδονῆς πονηρᾶς, τὸ κρατεῖν τῆς αἰσθήσεως καὶ μὴ συγκαταπίπτειν ταῖς συμβαινούσαις ἐπιθυμίαις, τὸ μὴ κατατίθεσθαι τοῖς λογισμοῖς ἡδυπάθειαν ὑποβάλλουσι, τὸ μὴ ἡδύνεσθαι ὡς ἅτε δὴ πράσσων τὸ μύσος, τὸ μὴ ποιεῖν τὸ θέλημα τῆς σαρκός, ἀλλὰ χαλινοῦν τῷ φόβῳ τοῦ Θεοῦ τὰ πάθη. Ὁ γὰρ ἀληθῶς ἐγκρατὴς ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἔχων ἐπιθυμίαν τῶν ἀθανάτων ἐκείνων ἀγαθῶν, καὶ πρὸς αὐτὰ ἀτενίζων τῷ νῷ ταύτην ἀποστρέφεται τὴν ἐπιθυμίαν. Τὴν συνουσίαν βδελύσσεται, ὡς σκιάν τινα οὖσαν· προσώποις θηλειῶν οὐ χαίρει· σώμασιν οὐ τέρπεται· κάλλεσιν οὐ συμπίπτει· πνοαῖς ἡδίσταις οὐχ ἡδύνεται· λόγοις κολακείας οὐ δελεάζεται. Μετὰ θηλειῶν, καὶ μάλιστα ἀσέμνων, οὐκ ἐνδελεχίζει· ἐν ὁμιλίαις γυναικῶν οὐκ ἐγχρονίζει. Ὁ ἀληθὴς ἀνδρεῖος καὶ ἐγκρατὴς καὶ ἑαυτὸν τηρῶν εἰς ἐκείνην τὴν ἄμετρον ἀνάπαυσιν, ἐπὶ παντὸς λογισμοῦ ἐγκρατεύεται, ἐπὶ πάσης ἐπιθυμίας κρατεῖ ἐπιθυμίᾳ τοῦ κρείττονος καὶ φόβῳ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος.
23 ΚΓʹ Περὶ ἀκρασίας
Ὁ δὲ ἀκρατὴς καὶ μὴ ἐγκράτειαν ἔχων, ἐν παντὶ ἀτοπήματι ῥᾳδίως ἁλίσκεται· ὁ ἀκρατὴς δέ ἐστι καὶ φιλήδονος. Ὁ ἀκρατὴς ἐπὶ λόγοις πολλοῖς καὶ κενοῖς ἥδεται· ἐπὶ ἀργολογίαις καὶ εὐτραπελίαις τέρπεται· καὶ ἐπὶ ἡδονῇ βρωμάτων τέρπεται. Ἐπὶ πολυφαγίᾳ καὶ πολυποσίᾳ ἀνδρίζεται, ἐπὶ τῇ ματαίᾳ ἡδονῇ ἐκκαίεται. Τοῖς ἀκαθάρτοις λογισμοῖς συγκατατίθεται. Τῇ ἡδονῇ μωραίνεται· ἐπὶ δόξῃ ὀρέγεται, ἐπὶ τιμῇ φαντάζεται, ὡς ἅτε δὴ ἐγχειρισθείς. Ἐν συντυχίαις γυναικῶν φαιδρύνεται· ἐν κάλλεσι συμπίπτει· ἐν χρόαις σωμάτων τροφοδυνεῖται· ἐπὶ εὐποιΐαις μαγεύεται· ἐν ὁμιλίαις θηλειῶν καὶ γελωτοποιῶν προστέτηχεν· ἐν μνήμαις ὄψεων φαντάζεται· μνήμῃ κρατεῖται· ἀναζωγραφεῖ ἐν τῇ διανοίᾳ πρόσωπα θηλειῶν, ψηλαφήσεις χειρῶν, περιλήψεις σωμάτων, συμπλοκὰς μελῶν, λόγους ἐμπαθεῖς, γέλωτας θελγοποιούς, νεύματα ὀφθαλμῶν, στολισμὸν ἱματίων, χρόας σωμάτων, λαλιὰς κολακευτικάς, χειλέων συνολκήν, σώματος ἡδύτητα, ἐνοπτρισμοὺς κινημάτων, ὥρας καὶ τόπους συνομιλιῶν, καὶ πάντα ὅσα ἐστὶ πρὸς ἡδονὴν φέροντα. Ταῦτα ὁ φιλήδονος καὶ μὴ ὢν ἐγκρατὴς ἀναζωγραφεῖ τῇ διανοίᾳ, τοῖς λογισμοῖς συντιθέμενος. Ὁ τοιοῦτος ἐὰν ἴδῃ γραφὴν περὶ σωφροσύνης ἀναγινωσκομένην, σκυθρωπάζει. Ἐὰν ἴδῃ σύλλογον πατέρων ὠφέλιμον, ἐκκλίνει καὶ ἀποδοκιμάζει. Ἐὰν ἴδῃ αὐστηρότητα πατέρων, ἀηδίζεται. Ἐὰν περὶ νηστείας ἀκούσῃ, ταράσσεται. Ἐν συλλόγῳ ἀδελφῶν οὐ τέρπεται. Ἐὰν ἴδῃ θηλείας, φαιδρύνεται· συντρέχει ἄνω καὶ κάτω τὰς ὑπηρεσίας γενέσθαι. Τότε καὶ εἰς τὸ ψάλλειν εὔτονος εὑρίσκεται· εὔτονος εἰς τὸ εὐτραπελεῦσαι, εἰς τὸ γελοιᾶσαι, πῶς ἵνα ἡδύνῃ ἑαυτόν, καὶ ὡραῖον καὶ τερπνὸν ἀποδεῖξαι ταῖς παρατυχούσαις γυναιξίν. Ἐν ἡσυχίαις στυγνὸς καὶ ἀσθενὴς ὑπάρχει. Ἄθλιος οὖν καὶ ταλαίπωρος ὁ μὴ ἔχων ἐγκράτειαν κατὰ παντὸς τρόπου καὶ πράγματος. ∆ιό, ἀδελφοί, ἀκούσαντες τῆς ἐγκρατείας τοὺς καρποὺς καὶ τῆς ἀκρασίας τὰ δράγματα, φύγωμεν ἀπ' αὐτῆς καὶ κολληθῶμεν τῇ ἐγκρατείᾳ· μεγάλη γὰρ τῆς ἐγκρατείας ἡ μισθαποδοσία, καὶ οὐκ ἔστι περασμὸς τῆς μεγαλειότητος αὐτῆς. Μακάριος οὖν ὄντως ἀληθῶς ὁ κτησάμενος ἐγκράτειαν. Μακάριος ὁ ἐν πάσῃ ἀρετῇ ἑαυτὸν ῥυθμίσας καὶ ἐν ἔργοις δικαιοσύνης ἐκλάμψαι σπουδάσας. Καὶ μακάριος, ὃς οὐκ ἐποίησε κρυπτὸν τὸ μὴ ἀρέσκον Θεῷ, ἀλλὰ πάσῃ ἀληθείᾳ ἐδούλευσε καὶ πᾶσαι αἱ πράξεις αὐτοῦ ἐν φωτὶ ἐγένοντο, καὶ ὃς οὐκ ηὐθέτησε παντὶ λογισμῷ συμβουλεύοντι μάταια. Καὶ τί ποιήσω ἐγὼ πᾶσαν ἀρετὴν ἐπαινέσας, καὶ οὐδὲ ἐν μιᾷ αὐτῶν ἀναστραφείς, ἀλλ' ἐν πᾶσι κακοῖς τὰ ἔτη μου δαπανήσας; Καὶ πληροῦται ἐν ἐμοὶ τὸ γεγραμμένον· φορτίζετε τοὺς ἀνθρώπους φορτία δυσβάστακτα, καὶ ἑνὶ τῶν δακτύλων οὐ προσψαύετε. ∆ιὸ παρακαλῶ τὴν πάντων ὑμῶν ἀγάπην, εὐλογημένοι τοῦ Χριστοῦ, καὶ μέτοχοι τοῦ παραδείσου, πάντες σπουδάσατε ἀρέσαι τῷ στρατολογήσαντι ὑμᾶς Χριστῷ, μή τις ὑμῶν ἀποβληθῇ ὡς καταφρονήσας ἢ ἀμελήσας. Ὅσοι χάριτι Χριστοῦ ὑπὸ ζυγὸν ἄγεσθε, προσέχετε μὴ ποιεῖν τὰ θελήματα τῆς σαρκός, ἵνα μὴ ἀναπολόγητοι εὑρεθῶμεν ἐπὶ τοῦ φρικτοῦ βήματος ἐκείνου· ἐν ᾧ γενήσεται ἡ ἀνταπόδοσις ἑκάστου, εἴτε ἀγαθὸν εἴτε κακόν τις διεπράξατο. Οὐαὶ δὲ ἐμοὶ τότε, ὅτι ἀπαρρησίαστος μέλλω παρίστασθαι· καὶ τί ποιήσω ἐν τῇ ὥρᾳ τῆς ἀπαραιτήτου ἀνάγκης; Μακάριοι ὅσοι τότε μετὰ παρρησίας παραστήσονται τῷ Κριτῇ· οἵτινες μέλλουσιν ἀπολαμβάνειν τὸν ἅγιον μισθὸν ἐκ χειρὸς Κυρίου. Οὐαὶ δὲ τοὺς τότε αἰσχυνομένους δι' ἐλάχιστον καὶ μηδαμινὸν πρᾶγμα. Οἷόν τι λέγω· Ποία ἀπολογία τῷ διὰ φιλοδοξίαν ἐγκαλουμένῳ ἢ δι' αὐθάδειαν ἢ διὰ παρακοὴν ἢ δι' ἀνυποταξίαν ἢ γαστριμαργίαν ἢ διὰ προπέτειαν ἢ διὰ πολυλογίαν ἢ δι' ὑπερηφανίαν ἢ δι' αὐθεντίαν ἢ δι' ἀλαζονείαν ἢ διὰ φθόνον ἢ ἔριν ἢ ὀξυχολίαν ἢ διὰ λοιδορίαν ἢ συκοφαντίαν; Ποία ἀπολογία τῷ διὰ ταῦτα τὰ ἐλάχιστα μέλλοντι ἐγκαλεῖσθαι; Ποῖον κέρδος ἢ ποία ἡδονὴ ἐκ τούτου προσγίνεταί σοι; Ποῖον δὲ βάρος ταῦτα φυλάξαι; ∆ιὸ παρακαλῶ ὑμᾶς, ἀδελφοί, μηδενὶ τούτων τις ὑμῶν κατακριθῇ. Περὶ γὰρ τῶν βαρέων ἁμαρτημάτων εὖ οἶδα κρατεῖν ὑμᾶς· ἀλλὰ τούτων, ὡς ἐλαχίστων, ἕκαστος καταφρονεῖ, νομίζων μὴ εἶναι ἔτασιν τούτων· καὶ διὰ τούτων ἁλίσκει ἡμᾶς ὁ∆ιάβολος· ποιεῖ γὰρ ἕκαστον ἡμῶν καταφρονεῖν, ὡς μηδαμινῶν. Ἀλλὰ σπουδάσατε μὴ ἐν τούτοις ἁλίσκεσθαι· ἀλλὰ πάσῃ φυλακῇ τηρήσατε ἑαυτούς, ἵνα σὺν Χριστῷ δοξασθῆτε· ὅτι αὐτῷ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
Ἀμήν.
Αγιος Εφραίμ ο Σύρος
Ελληνική Πατρολογία
Σάββατο 18 Απριλίου 2015
Τρίτη 31 Μαρτίου 2015
Δευτέρα 30 Μαρτίου 2015
«Είτε ζούμε, είτε πεθαίνουμε είμαστε του Θεού». Ομιλία του Γέροντα Μακάριου Μαρουδά
«Είτε ζούμε, είτε πεθαίνουμε είμαστε του Θεού». Ομιλία του Γέροντα Μακάριου Μαρουδά
Κυριακή, 29 Μαρτίου 2015
6249 - «Είτε ζούμε, είτε πεθαίνουμε είμαστε του Θεού». Ομιλία του Γέροντα Μακάριου Μαρουδά
Σήμερα, Κυριακή 29 Μαρτίου 2015, το απόγευμα τελέσθηκε στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου στην Αλεξανδρούπολη, ο Στ’ Κατανυκτικός Εσπερινός της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Πριν από το τέλος του Εσπερινού ανέπτυξε την ομιλία του ο προσκεκλημένος Αγιορείτης Ιερομόναχος Μακάριος, Γέροντας του Ιερού Χιλιανδαρινού Κελλιού Γέννησης της Θεοτόκου (Μαρουδά), η οποία είχε ως θέμα: «Είτε ζούμε, είτε πεθαίνουμε είμαστε του Θεού».
Η ομιλία του Γέροντα Μακάριου:
Σεβασμιότατε
.......Πατέρες και αδελφοί, ιερόν εκκλησίασμα.
.......Με τη Χάρη και τη βοήθεια Του Θεού, ανταμώνουμε και πάλι μετά από ένα χρόνο, εδώ στη Μητρόπολή μας. Κάθε χρόνο, όλο και κάποιοι απουσιάζουν από την συνάθροισή μας αυτή. Γι αυτούς που έφυγαν ο χρόνος τελείωσε, μπήκαν στην αιωνιότητα. Συνήθως ευχόμαστε ελαφρύ το χώμα που τους σκεπάζει, ειρήνη στη μακαρία ψυχή τους και αιωνία η μνήμη.
.......Όπως έφυγαν αυτοί έτσι αργά ή γρήγορα θα τους ακολουθήσουμε κι εμείς. Το αιωνία η μνήμη δεν περιορίζεται στη «χρονική» μνήμη όσων μένουν πίσω πάνω στη γη, αλλά ευχόμαστε να μετέχουν της Αιωνιότητας κοντά Στον Αιώνιο χωρίς αρχή και τέλος Θεό. Από Το Θεό ξεκινάει ο άνθρωπος και στον Θεό καταλήγει.
.......Προ ετών είχε μεταβεί στην Αγγλία για εξετάσεις και θεραπεία ένας καρκινοπαθής μοναχός και συναντήθηκε με τον Άγιο Γέροντα Σωφρόνιο στο Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου στο Έσσεξ. Εξέθεσε ο μοναχός την κατάστασή του στον Γέροντα παρακαλώντας τον να προσευχηθεί. Εκτός της υπόσχεσης ότι θα προσευχηθεί, η μόνη κουβέντα που του είπε ο γερο-Σωφρόνιος ήταν: «αδελφέ είτε ζώμεν είτε αποθνήσκομεν του Κυρίου εσμέν.»
.......Στην προς Ρωμαίους Επιστολή του ο Απόστολος Παύλος γράφει: ο καθένας από εμάς, (που πιστεύουμε στο Χριστό), δεν ζει για τον εαυτό του και κανένας δεν πεθαίνει για τον εαυτό του, γιατί και αν ζούμε για τον Κύριο ζούμε και αν πεθαίνουμε για τον Κύριο πεθαίνουμε, είτε λοιπόν ζούμε είτε πεθαίνουμε του Κυρίου είμαστε.
.......Μας προβληματίζει ο θάνατος, μας τρομοκρατεί η ιδέα του θανάτου γιατί στην ουσία δεν ζούμε. Λέμε ότι είμαστε χριστιανοί και είμαστε τυπικά, μέλη της Μιας Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας που έχει όλη την αποκεκαλυμμένη Αλήθεια. Βιώνουμε όμως αυτή τη ζωή, ή επιβιώνουμε καλύπτοντας «χριστιανικά» τις θρησκευτικές μας ανάγκες;
.......Ο Χριστός είναι η Οδός η Ζωή και η Ανάσταση. Μας έδειξε ο Χριστός τον δρόμο, την οδό που είναι η αγάπη, η μεταξύ μας κοινωνία. Με το θάνατο καταργεί τα αποτελέσματα της ανθρώπινης πτώσης από τον παράδεισο, «ίνα μη το κακό αθάνατο γένηται», και με την ανάσταση μας παίρνει αιωνίως κοντά Του.
Θλιβόμαστε και θρηνούμε για το θάνατο αγαπημένων προσώπων. Σίγουρα δεν είναι ευχάριστος ο αποχωρισμός από αγαπημένα πρόσωπα και πονάμε και συναισθηματικά. Κατά βάθος όμως θρηνεί ο καθένας το δικό του θάνατο. Θρηνούμε γιατί αισθανόμαστε μόνοι. Ούτε Του Κυρίου Ιησού αισθανόμαστε να είμαστε ούτε και των αδελφών μας. Το πρόβλημα είναι ότι αγωνιζόμαστε για την ατομική μας «τακτοποίηση» και σωτηρία. Σώος, ολόκληρος –το να πετύχει κανείς τη σωτηρία του – δεν γίνεται κανείς από μόνος του. Η σωτηρία, η ολοκλήρωση είναι πάντα σε σχέση με το Θεό και τους συνανθρώπους μας. Συνεχώς δέεται και προτρέπει η Εκκλησία μας σε όλες τις Ακολουθίες: «Εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα». Από μόνος του ο καθένας μας είναι πολύ λίγος.
.......Υπάρχει μια ρωσική ταινία, «Ο Ιερέας», που αναφέρεται στην περίοδο της γερμανικής εισβολής στη Ρωσία το 1943 που ο Στάλιν θέλοντας να συνασπίσει το λαό παραχώρησε κάποιες θρησκευτικές ελευθερίες. Αναφέρω ένα κομμάτι από την ταινία. Ο παππάς είναι ένας ξερακιανός γέρος. Η παπαδιά του μια χοντρή γυναίκα με δύσκολο χαρακτήρα. Κάποιος ενορίτης παραπονιέται στον παπά για τη γυναίκα του. Του λέει ο παππάς: «όντως η μητερούλα-έτσι αποκαλούν τις πρεσβυτέρες οι ρώσοι-είναι δύστροπη, χοντρή, ολοστρόγγυλη σαν ένα μηδενικό, εγώ λεπτός, ψηλός σαν άσσος, μας ένωσε Ο Θεός και έκανε ένα 10, υπομένουμε ο ένας τον άλλον κι από μας που αν μέναμε ανεξάρτητοι θα είμασταν ένα τίποτε δημιουργήθηκε μια αγαπημένη οικογένεια με παιδιά και εγγόνια και τώρα μαζεύουμε και τα ορφανά της ενορίας στο σπίτι μας να βρουν οικογενειακή ζεστασιά». Στη συνέχεια αυτή η δύστροπη πρεσβύτερα, όταν αρρωσταίνει, μάλλον από φυματίωση, αυτοεξορίζεται για να μη βλάψει τα υιοθετημένα παιδιά της. Θυσιάζεται γιατί στην ψυχή της υπάρχει Χριστός και αγάπη.
.......Στο τελευταίο επεισόδιο της εκπομπής «ΠΑΜΕ ΠΑΚΕΤΟ», εμφανίστηκε η ιστορία μιας πάμφτωχης καθαρίστριας, της Μαρίας Μαύρου, που ενώ είχε δικά της παιδιά, περιέθαλψε και στη συνέχεια υιοθέτησε- ένα εγκαταλελειμμένο δίπλα στα σκουπίδια μωράκι 10 μηνών- με σοβαρότατα προβλήματα υγείας. Η πιστή αυτή γυναίκα κατόρθωσε με την θυσιαστική της αγάπη όχι μόνον να σώσει το παιδί αυτό, που κατά τους γιατρούς είχε-δεν είχε ένα χρόνο ζωής, αλλά να το μορφώσει και να είναι σήμερα ένας ολόκληρος άντρας, ο Αλέξανδρος.
.......Μας προτρέπει το Ιερό Ευαγγέλιο να επισκεπτόμαστε τους ασθενείς, τους φυλακισμένους, να βοηθούμε τους έχοντες ανάγκη. Πολλοί το κάνουμε και έχουμε την ικανοποίηση ότι κάναμε το καθήκον μας. Δεν φτάνει αυτό. Είναι εύκολο να κάνουμε έργα ευποιίας και είναι καλό. Το δύσκολο είναι να νοιώσουμε ότι αυτές τις καλές πράξεις τις κάνουμε σαν μέλη του Σώματος Του Χριστού. Να νοιώσουμε ότι όταν το ένα μέλος πάσχει συμπάσχουμε κι εμείς. Είμαστε μέλη Του Σώματος Του Χριστού, δεν είμαστε άτομα συνασπισμένα ιδεολογικά σε ένα σωματείο, σε μια οργάνωση. «Μείνατε εν Εμοί καγώ εν υμίν», λέει ο Κύριος. «Καθώς το κλίμα δεν δύναται να φέρει καρπόν από τον εαυτό του εάν δεν μείνει ενωμένο με την άμπελο, έτσι ούτε εσείς αν δεν μείνετε ενωμένοι μ’ εμένα. Όποιος μένει ενωμένος μ’ εμένα κι εγώ μ’ αυτόν αυτός φέρνει καρπό πολύ γιατί χωρίς εμένα δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Όπως μ’ αγάπησε ο Πατέρας κι Εγώ σας αγάπησα, μείνετε μέσα στη δική μου αγάπη. Αυτά σας τα είπα για να είναι η χαρά η δική μου μέσα σας και η χαρά σας να ολοκληρωθεί. Αυτή είναι η εντολή η δική μου: Να αγαπάτε ο ένας τον άλλον όπως σας αγάπησα εγώ.»
.......Όταν δεν ζούμε αυτή την αγαπητική σχέση με το Χριστό και τους αδελφούς μας, είμαστε ανασφαλείς, φοβόμαστε, φοβόμαστε την μοναξιά μας, φοβόμαστε τον θάνατο. Η ανασφάλεια προέρχεται από έλλειψη αγάπης. Φοβόμαστε γιατί δεν αγαπάμε, και το κυριότερο δεν ανοίγουμε την ψυχή μας, την καρδιά μας, να ζεσταθεί από την αγάπη του Χριστού, που μας παρέχεται πλούσια με την πρόνοιά Του. Θέλουμε, κλεισμένοι στα τείχη του εγωϊσμού μας να μην πάρουμε δωρεάν την Χάρη, την αγάπη Του αλλά να αισθανθούμε άξιοι για τα δώρα που μας δίνει, κι εγώ δεν ξέρω πώς, τη στιγμή που και όλες τις εντολές να φυλάξουμε πάλι το καθήκον μας κάναμε και παραμένουμε αχρείοι δούλοι.
.......Ο Μέγας Άγιος Αντώνιος λέει: «Ουκέτι φοβούμαι τον Θεόν αλλά αγαπώ Αυτόν». Η αγάπη διώχνει μακριά τον φόβο. Ο Θεός μας, η Αγία Τριάδα είναι το πρότυπο της αγάπης. Πολύ όμορφα, μυθιστορηματικά, γράφει γι αυτή την αγάπη ένας ξένος συγγραφέας ο Γουίλιαμ Π. Γιάνγκ στο βιβλίο του «Η ΚΑΛΥΒΑ», υπότιτλος «εκεί όπου η τραγωδία συναντά την αιωνιότητα», κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ. Πρωτοκυκλοφόρησε το 2007 και μέχρι το 2009 που μεταφράστηκε στα ελληνικά, σε δυο χρόνια δηλαδή, είχαν πουληθεί 2.000.000 αντίτυπα.
.......Πατέρες και αδελφοί, ιερόν εκκλησίασμα.
.......Με τη Χάρη και τη βοήθεια Του Θεού, ανταμώνουμε και πάλι μετά από ένα χρόνο, εδώ στη Μητρόπολή μας. Κάθε χρόνο, όλο και κάποιοι απουσιάζουν από την συνάθροισή μας αυτή. Γι αυτούς που έφυγαν ο χρόνος τελείωσε, μπήκαν στην αιωνιότητα. Συνήθως ευχόμαστε ελαφρύ το χώμα που τους σκεπάζει, ειρήνη στη μακαρία ψυχή τους και αιωνία η μνήμη.
.......Όπως έφυγαν αυτοί έτσι αργά ή γρήγορα θα τους ακολουθήσουμε κι εμείς. Το αιωνία η μνήμη δεν περιορίζεται στη «χρονική» μνήμη όσων μένουν πίσω πάνω στη γη, αλλά ευχόμαστε να μετέχουν της Αιωνιότητας κοντά Στον Αιώνιο χωρίς αρχή και τέλος Θεό. Από Το Θεό ξεκινάει ο άνθρωπος και στον Θεό καταλήγει.
.......Προ ετών είχε μεταβεί στην Αγγλία για εξετάσεις και θεραπεία ένας καρκινοπαθής μοναχός και συναντήθηκε με τον Άγιο Γέροντα Σωφρόνιο στο Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου στο Έσσεξ. Εξέθεσε ο μοναχός την κατάστασή του στον Γέροντα παρακαλώντας τον να προσευχηθεί. Εκτός της υπόσχεσης ότι θα προσευχηθεί, η μόνη κουβέντα που του είπε ο γερο-Σωφρόνιος ήταν: «αδελφέ είτε ζώμεν είτε αποθνήσκομεν του Κυρίου εσμέν.»
.......Στην προς Ρωμαίους Επιστολή του ο Απόστολος Παύλος γράφει: ο καθένας από εμάς, (που πιστεύουμε στο Χριστό), δεν ζει για τον εαυτό του και κανένας δεν πεθαίνει για τον εαυτό του, γιατί και αν ζούμε για τον Κύριο ζούμε και αν πεθαίνουμε για τον Κύριο πεθαίνουμε, είτε λοιπόν ζούμε είτε πεθαίνουμε του Κυρίου είμαστε.
.......Μας προβληματίζει ο θάνατος, μας τρομοκρατεί η ιδέα του θανάτου γιατί στην ουσία δεν ζούμε. Λέμε ότι είμαστε χριστιανοί και είμαστε τυπικά, μέλη της Μιας Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας που έχει όλη την αποκεκαλυμμένη Αλήθεια. Βιώνουμε όμως αυτή τη ζωή, ή επιβιώνουμε καλύπτοντας «χριστιανικά» τις θρησκευτικές μας ανάγκες;
.......Ο Χριστός είναι η Οδός η Ζωή και η Ανάσταση. Μας έδειξε ο Χριστός τον δρόμο, την οδό που είναι η αγάπη, η μεταξύ μας κοινωνία. Με το θάνατο καταργεί τα αποτελέσματα της ανθρώπινης πτώσης από τον παράδεισο, «ίνα μη το κακό αθάνατο γένηται», και με την ανάσταση μας παίρνει αιωνίως κοντά Του.
Θλιβόμαστε και θρηνούμε για το θάνατο αγαπημένων προσώπων. Σίγουρα δεν είναι ευχάριστος ο αποχωρισμός από αγαπημένα πρόσωπα και πονάμε και συναισθηματικά. Κατά βάθος όμως θρηνεί ο καθένας το δικό του θάνατο. Θρηνούμε γιατί αισθανόμαστε μόνοι. Ούτε Του Κυρίου Ιησού αισθανόμαστε να είμαστε ούτε και των αδελφών μας. Το πρόβλημα είναι ότι αγωνιζόμαστε για την ατομική μας «τακτοποίηση» και σωτηρία. Σώος, ολόκληρος –το να πετύχει κανείς τη σωτηρία του – δεν γίνεται κανείς από μόνος του. Η σωτηρία, η ολοκλήρωση είναι πάντα σε σχέση με το Θεό και τους συνανθρώπους μας. Συνεχώς δέεται και προτρέπει η Εκκλησία μας σε όλες τις Ακολουθίες: «Εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα». Από μόνος του ο καθένας μας είναι πολύ λίγος.
.......Υπάρχει μια ρωσική ταινία, «Ο Ιερέας», που αναφέρεται στην περίοδο της γερμανικής εισβολής στη Ρωσία το 1943 που ο Στάλιν θέλοντας να συνασπίσει το λαό παραχώρησε κάποιες θρησκευτικές ελευθερίες. Αναφέρω ένα κομμάτι από την ταινία. Ο παππάς είναι ένας ξερακιανός γέρος. Η παπαδιά του μια χοντρή γυναίκα με δύσκολο χαρακτήρα. Κάποιος ενορίτης παραπονιέται στον παπά για τη γυναίκα του. Του λέει ο παππάς: «όντως η μητερούλα-έτσι αποκαλούν τις πρεσβυτέρες οι ρώσοι-είναι δύστροπη, χοντρή, ολοστρόγγυλη σαν ένα μηδενικό, εγώ λεπτός, ψηλός σαν άσσος, μας ένωσε Ο Θεός και έκανε ένα 10, υπομένουμε ο ένας τον άλλον κι από μας που αν μέναμε ανεξάρτητοι θα είμασταν ένα τίποτε δημιουργήθηκε μια αγαπημένη οικογένεια με παιδιά και εγγόνια και τώρα μαζεύουμε και τα ορφανά της ενορίας στο σπίτι μας να βρουν οικογενειακή ζεστασιά». Στη συνέχεια αυτή η δύστροπη πρεσβύτερα, όταν αρρωσταίνει, μάλλον από φυματίωση, αυτοεξορίζεται για να μη βλάψει τα υιοθετημένα παιδιά της. Θυσιάζεται γιατί στην ψυχή της υπάρχει Χριστός και αγάπη.
.......Στο τελευταίο επεισόδιο της εκπομπής «ΠΑΜΕ ΠΑΚΕΤΟ», εμφανίστηκε η ιστορία μιας πάμφτωχης καθαρίστριας, της Μαρίας Μαύρου, που ενώ είχε δικά της παιδιά, περιέθαλψε και στη συνέχεια υιοθέτησε- ένα εγκαταλελειμμένο δίπλα στα σκουπίδια μωράκι 10 μηνών- με σοβαρότατα προβλήματα υγείας. Η πιστή αυτή γυναίκα κατόρθωσε με την θυσιαστική της αγάπη όχι μόνον να σώσει το παιδί αυτό, που κατά τους γιατρούς είχε-δεν είχε ένα χρόνο ζωής, αλλά να το μορφώσει και να είναι σήμερα ένας ολόκληρος άντρας, ο Αλέξανδρος.
.......Μας προτρέπει το Ιερό Ευαγγέλιο να επισκεπτόμαστε τους ασθενείς, τους φυλακισμένους, να βοηθούμε τους έχοντες ανάγκη. Πολλοί το κάνουμε και έχουμε την ικανοποίηση ότι κάναμε το καθήκον μας. Δεν φτάνει αυτό. Είναι εύκολο να κάνουμε έργα ευποιίας και είναι καλό. Το δύσκολο είναι να νοιώσουμε ότι αυτές τις καλές πράξεις τις κάνουμε σαν μέλη του Σώματος Του Χριστού. Να νοιώσουμε ότι όταν το ένα μέλος πάσχει συμπάσχουμε κι εμείς. Είμαστε μέλη Του Σώματος Του Χριστού, δεν είμαστε άτομα συνασπισμένα ιδεολογικά σε ένα σωματείο, σε μια οργάνωση. «Μείνατε εν Εμοί καγώ εν υμίν», λέει ο Κύριος. «Καθώς το κλίμα δεν δύναται να φέρει καρπόν από τον εαυτό του εάν δεν μείνει ενωμένο με την άμπελο, έτσι ούτε εσείς αν δεν μείνετε ενωμένοι μ’ εμένα. Όποιος μένει ενωμένος μ’ εμένα κι εγώ μ’ αυτόν αυτός φέρνει καρπό πολύ γιατί χωρίς εμένα δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Όπως μ’ αγάπησε ο Πατέρας κι Εγώ σας αγάπησα, μείνετε μέσα στη δική μου αγάπη. Αυτά σας τα είπα για να είναι η χαρά η δική μου μέσα σας και η χαρά σας να ολοκληρωθεί. Αυτή είναι η εντολή η δική μου: Να αγαπάτε ο ένας τον άλλον όπως σας αγάπησα εγώ.»
.......Όταν δεν ζούμε αυτή την αγαπητική σχέση με το Χριστό και τους αδελφούς μας, είμαστε ανασφαλείς, φοβόμαστε, φοβόμαστε την μοναξιά μας, φοβόμαστε τον θάνατο. Η ανασφάλεια προέρχεται από έλλειψη αγάπης. Φοβόμαστε γιατί δεν αγαπάμε, και το κυριότερο δεν ανοίγουμε την ψυχή μας, την καρδιά μας, να ζεσταθεί από την αγάπη του Χριστού, που μας παρέχεται πλούσια με την πρόνοιά Του. Θέλουμε, κλεισμένοι στα τείχη του εγωϊσμού μας να μην πάρουμε δωρεάν την Χάρη, την αγάπη Του αλλά να αισθανθούμε άξιοι για τα δώρα που μας δίνει, κι εγώ δεν ξέρω πώς, τη στιγμή που και όλες τις εντολές να φυλάξουμε πάλι το καθήκον μας κάναμε και παραμένουμε αχρείοι δούλοι.
.......Ο Μέγας Άγιος Αντώνιος λέει: «Ουκέτι φοβούμαι τον Θεόν αλλά αγαπώ Αυτόν». Η αγάπη διώχνει μακριά τον φόβο. Ο Θεός μας, η Αγία Τριάδα είναι το πρότυπο της αγάπης. Πολύ όμορφα, μυθιστορηματικά, γράφει γι αυτή την αγάπη ένας ξένος συγγραφέας ο Γουίλιαμ Π. Γιάνγκ στο βιβλίο του «Η ΚΑΛΥΒΑ», υπότιτλος «εκεί όπου η τραγωδία συναντά την αιωνιότητα», κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ. Πρωτοκυκλοφόρησε το 2007 και μέχρι το 2009 που μεταφράστηκε στα ελληνικά, σε δυο χρόνια δηλαδή, είχαν πουληθεί 2.000.000 αντίτυπα.
Σήμερα δυστυχώς οι άνθρωποι είναι απορροφημένοι από την εικόνα και δεν διαβάζουν.
.......Καλά είναι, πέρα από τα θρησκευτικά βιβλία, που συνήθως την προσοχή μας τραβάνε μόνο τα προφητολογικά, να διαβάζουμε και λίγη λογοτεχνία. Έχουν γραφεί ή και μεταφραστεί στη γλώσσα μας πολλά πλούσια κείμενα μεστά νοημάτων και μηνυμάτων.
.......Μια ιστοριούλα για τα σύγχρονα «γεροντικά», τα συνήθως ωραιοποιημένα. Έρχεται κάποιος τριανταπεντάρης και μου λέει: «πήγα σ’ έναν άγιο πνευματικό, απλό, φωτισμένο-τον παπα-Γιάννη Καλαϊδη- πολλοί από εσάς τον γνωρίσατε, την ευχή του νάχουμε, να κουβεντιάσουμε κι ενώ αναπαύτηκα πολύ από όσα άκουσα, όταν τον ρώτησα τι να διαβάζω μου απάντησε: την Αγία Γραφή παιδί μου, ξανάκανα την ίδια ερώτηση και επέμενε ότι όλα είναι εκεί γραμμένα και μας είναι αρκετή η ανάγνωση της Αγίας Γραφής.
.......Καλά είναι, πέρα από τα θρησκευτικά βιβλία, που συνήθως την προσοχή μας τραβάνε μόνο τα προφητολογικά, να διαβάζουμε και λίγη λογοτεχνία. Έχουν γραφεί ή και μεταφραστεί στη γλώσσα μας πολλά πλούσια κείμενα μεστά νοημάτων και μηνυμάτων.
.......Μια ιστοριούλα για τα σύγχρονα «γεροντικά», τα συνήθως ωραιοποιημένα. Έρχεται κάποιος τριανταπεντάρης και μου λέει: «πήγα σ’ έναν άγιο πνευματικό, απλό, φωτισμένο-τον παπα-Γιάννη Καλαϊδη- πολλοί από εσάς τον γνωρίσατε, την ευχή του νάχουμε, να κουβεντιάσουμε κι ενώ αναπαύτηκα πολύ από όσα άκουσα, όταν τον ρώτησα τι να διαβάζω μου απάντησε: την Αγία Γραφή παιδί μου, ξανάκανα την ίδια ερώτηση και επέμενε ότι όλα είναι εκεί γραμμένα και μας είναι αρκετή η ανάγνωση της Αγίας Γραφής.
Με ρωτάει εμένα:
.......Γιατί επέμενε ο παππούλης στην ανάγνωση μόνον της Αγίας Γραφής;
.......Εγώ δεν μπόρεσα να βρω μια λογική απάντηση.
.......Η απάντηση δόθηκε σε λίγες μέρες όταν ήρθε κάποιος όχι τόσο χαρούμενος.
.......Τα παράτησα όλα πάτερ, διαβάζοντας τους βίους και τα πνευματικά κατορθώματα των συγχρόνων γερόντων, απελπίστηκα γιατί κι αυτοί στην ίδια εποχή ζήσανε με τις ίδιες συνθήκες και δυσκολίες και φτάσανε σε τέτοια μέτρα αρετής κι εγώ δεν μπορώ να κάνω τίποτε, στο νυχάκι δεν τους φτάνω. Γι αυτό τα παράτησα όλα.
.......Εγώ χαμογέλασα.
.......Χαίρεσαι με ρωτάει;
.......Χαίρομαι, του απαντώ, γιατί ταπεινώθηκες ίσως λίγο παραπάνω και απελπίστηκες από τον εαυτό σου, αλλά και γιατί πήρα απάντηση σ’ ένα ερώτημα που μου έθεσε πριν λίγες μέρες ένας άλλος προσκυνητής. Πολλές φορές τα «ωραιοποιημένα» κατορθώματα δεν ωφελούν. Ο παπα-Γιάννης μάλλον τέτοιες περιπτώσεις θα είχε συναντήσει και γι αυτό προέτρεπε στην μελέτη μόνον της Αγίας Γραφής.
.......Τα τελευταία χρόνια έχουν κυκλοφορήσει άπειρα βιβλία θρησκευτικού περιεχομένου. Μπερδεύτηκε ο κόσμος διαβάζοντας καλογερικές ιστορίες. Θέλησαν αδιάκριτα να μιμηθούν τον μοναχικό τρόπο ζωής.
.......Οι βίοι των Αγίων είναι αξιοθαύμαστοι αλλά όχι αξιομίμητοι. Άλλο ο κόσμος με τις μέριμνες και τις ευθύνες, οικογενειακές κλπ, και άλλο ο μοναχός ο οποίος θεωρητικά τουλάχιστον ζει τον απράγμονα βίο. Έχουμε και τη μετάφραση ρωσικών κειμένων. Εκεί οι άνθρωποι, έχουν ανάγκη πειθαρχίας και στενής καθοδήγησης, πράγμα που εμείς από τη φύση μας όντες απείθαρχοι και θεληματάρηδες δεν μπορούμε να δεχτούμε. Μας βολεύει να προσπαθούμε να κάνουμε δήθεν υπακοή στους πνευματικούς – που δυστυχώς οι περισσότεροι είναι σήμερα άγαμοι και μακριά από την πιεστική καθημερινότητα της οικογενειακής ζωής- ικανοποιώντας την ευθυνοφοβία μας.
.......Τώρα για την απελπισία.
.......Το προνόμιο να απελπίζεται το έχει μόνον ο άνθρωπος. Τα ζώα δεν καταλαβαίνουν και ακολουθούν αδιαμαρτύρητα τους νόμους που έθεσε ο Θεός στη φύση. Ο άνθρωπος σκέφτεται: «εγώ είμαι…» και σπάει τα μούτρα του και απελπίζεται από τις δυνάμεις και σκέφτεται να φτάσει και στο θάνατο ακόμη γιατί δεν μπορεί να ταπεινωθεί, να βλέπει τα χάλια του, αλλά ευτυχώς που δεν έχουμε το κουράγιο, εκτός ολίγων να βάλουμε τέρμα στη ζωή μας, που ουσιαστικά δεν μας ανήκει, γιατί κι αυτή δώρο του Θεού είναι. Πάντως κακά τα ψέματα, αν δεν πιάσουμε πάτο δεν αρχίζουμε να ζούμε πραγματικά.
.......ΒΑΓΓΕΛΗΣ
.......Σοκαρίστηκα πραγματικά με την αυτοκτονία του εικοσάχρονου Βαγγέλη Γιακουμάκη. Όχι τόσο με το γεγονός αυτό καθ’ εαυτό, όσο με την απερίγραπτη υποκρισία όλων μας που βρήκαμε την ευκαιρία να δηλώσουμε άλλος την δήθεν ευαισθησία του και άλλος την έκπληξή του . Όλοι αυτοί που στέκονται σιωπηλοί όσο εξελίσσεται ένα γεγονός, ξεσπαθώνουν όταν πια τα λόγια δεν μπορούν να αλλάξουν τίποτε. Γράφτηκαν εκατοντάδες άρθρα, έγιναν δεκάδες εκπομπές για την υπόθεση αυτή. Ξεχώρισα την παρέμβαση του Μητροπολίτη Σιατίστης κ. Παύλου και της Έλενας Ακρίτα. Παραθέτω μερικά αποσπάσματα και από τις δυο.
.......Μητροπολίτης Σιατίστης: «ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ ΤΟΣΗ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ»
.......Οργή ἀναμεμιγμένη μέ ἀηδία δοκίμασα αὐτές τίς ἡμέρες μέ ἀφορμή τήν αὐτοκτονία-ἔγκλημα τοῦ νεαροῦ παιδιοῦ ἀπό τήν Κρήτη, ἐκεῖ στά Γιάννενα. Δημοσιογράφοι μέ ψεύτικο ὕφος λύπης, λοιποί σχολιαστές πού τάχα ἀποροῦσαν καί προσπαθοῦσαν νά καταλάβουν τό γεγονός. Ὅλοι αὐτοί πού τάχα προβληματίζονται εἶναι ἐκεῖνοι πού μέ τό παράδειγμα τους, τό λόγο τους καί τήν γραφίδα τους μετέτρεψαν τίς παλιές ὄμορφες παρέες καί φιλίες τῶν παιδιῶν καί τῶν νέων μας σέ «συμμορίες» πού σκοτώνουν. Τά παιδιά μας χρειάζονται ἀλήθεια καί ἀγάπη! Ἀλλά ποιός νά τούς τήν δώσει. Ἡ Παιδεία πού δέν ἀσχολεῖται πλέον μέ τό πρόσωπο τοῦ μαθητή ἤ τῆς μαθήτριας, ἀλλά μόνο μέ τό μυαλό τους ἔχοντάς τους μεταβάλλει ἀπό πρόσωπα σέ ἠλεκτρονικούς ὑπολογιστές πού τούς φορτώνουν μόνο «δεδομένα»; Νά δώσει ἀλήθεια καί ἀγάπη ἡ Οἰκογένεια! Ποιά οἰκογένεια; αὐτή πού βαθμοθηρεῖ; Αὐτή πού καλλιεργεῖ τόν ἀνταγωνισμό τῶν παιδιῶν; Ἡ οἰκογένεια πού διαμαρτύρεται στόν καθηγητή γιατί τό παιδί ἔχει 18 καί ὄχι 19 στό μάθημα, ἀλλά δέν ἐνδιαφέρεται γιά τόν χαρακτήρα καί τήν χαλασμένη προσωπικότητα τοῦ παιδιοῦ της; Ἡ οἰκογένεια πού βλέπει τό παιδί της σάν ἕνα ὡραῖο ζωάκι καί δέν διερωτήθηκε ἄν αὐτό τό παιδί ἔχει καί ψυχή τήν ὁποία πρέπει νά φροντίσει; Ἡ οἰκογένεια πού πολλές φορές ἔχει στερήσει τό χαμόγελο ἀπό τό παιδί μέσα στό ἴδιο της τό σπίτι; Μήπως πολλές φορές καί οἱ θῦτες δέν εἶναι θύματα πού γεννοῦν καινούρια θύματα μέ τή σειρά τους; Νά δώσει ἀλήθεια καί ἀγάπη ἡ κοινωνία! Ποιά κοινωνία; Αὐτή πού ἐξαρτώμενη ἀπό μιά διεφθαρμένη ἐξουσία σαρκάζει τήν ἀρετή, πού ἐμπαίζει τή δικαιοσύνη, πού εἰρωνεύεται τό ἦθος, πού πολεμᾶ τήν ἀξιοκρατία, πού διδάσκει τήν κομπίνα, πού διδάσκει καί προβάλλει τήν βία; Τά παιδιά μας εἰκόνες μας εἶναι, σέ μᾶς τούς μεγάλους μαθήτευσαν, ἐμεῖς τὰ σαρκάζουμε ἄν δέν ἔχουν γίνει τόσο «προδευτικὰ» ὥστε ἀκόμη καί νά ἐκδίδονται. Ἐμεῖς τούς ἀφαιρέσαμε τό μέτρο τῆς ἀξίας τους γιά νά τά ἐμπορευόμαστε πιο φτηνά στίς περίεργες «ἀγορές μας».Φτάνει λοιπόν ὅλη αὐτή ἡ ὑποκρισία! Ἄν σέ κάτι ταρακουνηθήκαμε ἄς φροντίσουμε τά ἄλλα ὑποψήφια θύματα. Ἄς ξαναβάλουμε στό κέντρο τῆς Οἰκογένειας, τῆς Παιδείας, τῆς Κοινωνίας, ὅλα αὐτά πού πετάξαμε σάν ἄχρηστα, ὅλα αὐτά πού στερήσαμε ἀπό τά παιδιά μας καί ἄς σταματήσουμε νά ψευτοκλαῖμε πάνω ἀπό τούς νωπούς τάφους τους.
.......Έλενα Ακρίτα: «ΠΡΩΤΑ αδιαφορούμε και ΜΕΤΑ θρηνούμε»
.......«Μην ανακατεύεσαι εκεί που δε σε σπέρνουν., Μη μπλέκεις σε καβγάδες, εσύ θα την πληρώσεις. Άσε τους άλλους να βγάλουν το φίδι απ’ την τρύπα. Τόσος κόσμος υπάρχει, κορόιδο είσαι να βοηθήσεις εσύ; Κοίτα το σπιτάκι σου και τη δουλίτσα σου.
.......Κάνε πως δεν βλέπεις. Μόνος σου θ’ αλλάξεις τον κόσμο;
.......Γιατί επέμενε ο παππούλης στην ανάγνωση μόνον της Αγίας Γραφής;
.......Εγώ δεν μπόρεσα να βρω μια λογική απάντηση.
.......Η απάντηση δόθηκε σε λίγες μέρες όταν ήρθε κάποιος όχι τόσο χαρούμενος.
.......Τα παράτησα όλα πάτερ, διαβάζοντας τους βίους και τα πνευματικά κατορθώματα των συγχρόνων γερόντων, απελπίστηκα γιατί κι αυτοί στην ίδια εποχή ζήσανε με τις ίδιες συνθήκες και δυσκολίες και φτάσανε σε τέτοια μέτρα αρετής κι εγώ δεν μπορώ να κάνω τίποτε, στο νυχάκι δεν τους φτάνω. Γι αυτό τα παράτησα όλα.
.......Εγώ χαμογέλασα.
.......Χαίρεσαι με ρωτάει;
.......Χαίρομαι, του απαντώ, γιατί ταπεινώθηκες ίσως λίγο παραπάνω και απελπίστηκες από τον εαυτό σου, αλλά και γιατί πήρα απάντηση σ’ ένα ερώτημα που μου έθεσε πριν λίγες μέρες ένας άλλος προσκυνητής. Πολλές φορές τα «ωραιοποιημένα» κατορθώματα δεν ωφελούν. Ο παπα-Γιάννης μάλλον τέτοιες περιπτώσεις θα είχε συναντήσει και γι αυτό προέτρεπε στην μελέτη μόνον της Αγίας Γραφής.
.......Τα τελευταία χρόνια έχουν κυκλοφορήσει άπειρα βιβλία θρησκευτικού περιεχομένου. Μπερδεύτηκε ο κόσμος διαβάζοντας καλογερικές ιστορίες. Θέλησαν αδιάκριτα να μιμηθούν τον μοναχικό τρόπο ζωής.
.......Οι βίοι των Αγίων είναι αξιοθαύμαστοι αλλά όχι αξιομίμητοι. Άλλο ο κόσμος με τις μέριμνες και τις ευθύνες, οικογενειακές κλπ, και άλλο ο μοναχός ο οποίος θεωρητικά τουλάχιστον ζει τον απράγμονα βίο. Έχουμε και τη μετάφραση ρωσικών κειμένων. Εκεί οι άνθρωποι, έχουν ανάγκη πειθαρχίας και στενής καθοδήγησης, πράγμα που εμείς από τη φύση μας όντες απείθαρχοι και θεληματάρηδες δεν μπορούμε να δεχτούμε. Μας βολεύει να προσπαθούμε να κάνουμε δήθεν υπακοή στους πνευματικούς – που δυστυχώς οι περισσότεροι είναι σήμερα άγαμοι και μακριά από την πιεστική καθημερινότητα της οικογενειακής ζωής- ικανοποιώντας την ευθυνοφοβία μας.
.......Τώρα για την απελπισία.
.......Το προνόμιο να απελπίζεται το έχει μόνον ο άνθρωπος. Τα ζώα δεν καταλαβαίνουν και ακολουθούν αδιαμαρτύρητα τους νόμους που έθεσε ο Θεός στη φύση. Ο άνθρωπος σκέφτεται: «εγώ είμαι…» και σπάει τα μούτρα του και απελπίζεται από τις δυνάμεις και σκέφτεται να φτάσει και στο θάνατο ακόμη γιατί δεν μπορεί να ταπεινωθεί, να βλέπει τα χάλια του, αλλά ευτυχώς που δεν έχουμε το κουράγιο, εκτός ολίγων να βάλουμε τέρμα στη ζωή μας, που ουσιαστικά δεν μας ανήκει, γιατί κι αυτή δώρο του Θεού είναι. Πάντως κακά τα ψέματα, αν δεν πιάσουμε πάτο δεν αρχίζουμε να ζούμε πραγματικά.
.......ΒΑΓΓΕΛΗΣ
.......Σοκαρίστηκα πραγματικά με την αυτοκτονία του εικοσάχρονου Βαγγέλη Γιακουμάκη. Όχι τόσο με το γεγονός αυτό καθ’ εαυτό, όσο με την απερίγραπτη υποκρισία όλων μας που βρήκαμε την ευκαιρία να δηλώσουμε άλλος την δήθεν ευαισθησία του και άλλος την έκπληξή του . Όλοι αυτοί που στέκονται σιωπηλοί όσο εξελίσσεται ένα γεγονός, ξεσπαθώνουν όταν πια τα λόγια δεν μπορούν να αλλάξουν τίποτε. Γράφτηκαν εκατοντάδες άρθρα, έγιναν δεκάδες εκπομπές για την υπόθεση αυτή. Ξεχώρισα την παρέμβαση του Μητροπολίτη Σιατίστης κ. Παύλου και της Έλενας Ακρίτα. Παραθέτω μερικά αποσπάσματα και από τις δυο.
.......Μητροπολίτης Σιατίστης: «ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ ΤΟΣΗ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ»
.......Οργή ἀναμεμιγμένη μέ ἀηδία δοκίμασα αὐτές τίς ἡμέρες μέ ἀφορμή τήν αὐτοκτονία-ἔγκλημα τοῦ νεαροῦ παιδιοῦ ἀπό τήν Κρήτη, ἐκεῖ στά Γιάννενα. Δημοσιογράφοι μέ ψεύτικο ὕφος λύπης, λοιποί σχολιαστές πού τάχα ἀποροῦσαν καί προσπαθοῦσαν νά καταλάβουν τό γεγονός. Ὅλοι αὐτοί πού τάχα προβληματίζονται εἶναι ἐκεῖνοι πού μέ τό παράδειγμα τους, τό λόγο τους καί τήν γραφίδα τους μετέτρεψαν τίς παλιές ὄμορφες παρέες καί φιλίες τῶν παιδιῶν καί τῶν νέων μας σέ «συμμορίες» πού σκοτώνουν. Τά παιδιά μας χρειάζονται ἀλήθεια καί ἀγάπη! Ἀλλά ποιός νά τούς τήν δώσει. Ἡ Παιδεία πού δέν ἀσχολεῖται πλέον μέ τό πρόσωπο τοῦ μαθητή ἤ τῆς μαθήτριας, ἀλλά μόνο μέ τό μυαλό τους ἔχοντάς τους μεταβάλλει ἀπό πρόσωπα σέ ἠλεκτρονικούς ὑπολογιστές πού τούς φορτώνουν μόνο «δεδομένα»; Νά δώσει ἀλήθεια καί ἀγάπη ἡ Οἰκογένεια! Ποιά οἰκογένεια; αὐτή πού βαθμοθηρεῖ; Αὐτή πού καλλιεργεῖ τόν ἀνταγωνισμό τῶν παιδιῶν; Ἡ οἰκογένεια πού διαμαρτύρεται στόν καθηγητή γιατί τό παιδί ἔχει 18 καί ὄχι 19 στό μάθημα, ἀλλά δέν ἐνδιαφέρεται γιά τόν χαρακτήρα καί τήν χαλασμένη προσωπικότητα τοῦ παιδιοῦ της; Ἡ οἰκογένεια πού βλέπει τό παιδί της σάν ἕνα ὡραῖο ζωάκι καί δέν διερωτήθηκε ἄν αὐτό τό παιδί ἔχει καί ψυχή τήν ὁποία πρέπει νά φροντίσει; Ἡ οἰκογένεια πού πολλές φορές ἔχει στερήσει τό χαμόγελο ἀπό τό παιδί μέσα στό ἴδιο της τό σπίτι; Μήπως πολλές φορές καί οἱ θῦτες δέν εἶναι θύματα πού γεννοῦν καινούρια θύματα μέ τή σειρά τους; Νά δώσει ἀλήθεια καί ἀγάπη ἡ κοινωνία! Ποιά κοινωνία; Αὐτή πού ἐξαρτώμενη ἀπό μιά διεφθαρμένη ἐξουσία σαρκάζει τήν ἀρετή, πού ἐμπαίζει τή δικαιοσύνη, πού εἰρωνεύεται τό ἦθος, πού πολεμᾶ τήν ἀξιοκρατία, πού διδάσκει τήν κομπίνα, πού διδάσκει καί προβάλλει τήν βία; Τά παιδιά μας εἰκόνες μας εἶναι, σέ μᾶς τούς μεγάλους μαθήτευσαν, ἐμεῖς τὰ σαρκάζουμε ἄν δέν ἔχουν γίνει τόσο «προδευτικὰ» ὥστε ἀκόμη καί νά ἐκδίδονται. Ἐμεῖς τούς ἀφαιρέσαμε τό μέτρο τῆς ἀξίας τους γιά νά τά ἐμπορευόμαστε πιο φτηνά στίς περίεργες «ἀγορές μας».Φτάνει λοιπόν ὅλη αὐτή ἡ ὑποκρισία! Ἄν σέ κάτι ταρακουνηθήκαμε ἄς φροντίσουμε τά ἄλλα ὑποψήφια θύματα. Ἄς ξαναβάλουμε στό κέντρο τῆς Οἰκογένειας, τῆς Παιδείας, τῆς Κοινωνίας, ὅλα αὐτά πού πετάξαμε σάν ἄχρηστα, ὅλα αὐτά πού στερήσαμε ἀπό τά παιδιά μας καί ἄς σταματήσουμε νά ψευτοκλαῖμε πάνω ἀπό τούς νωπούς τάφους τους.
.......Έλενα Ακρίτα: «ΠΡΩΤΑ αδιαφορούμε και ΜΕΤΑ θρηνούμε»
.......«Μην ανακατεύεσαι εκεί που δε σε σπέρνουν., Μη μπλέκεις σε καβγάδες, εσύ θα την πληρώσεις. Άσε τους άλλους να βγάλουν το φίδι απ’ την τρύπα. Τόσος κόσμος υπάρχει, κορόιδο είσαι να βοηθήσεις εσύ; Κοίτα το σπιτάκι σου και τη δουλίτσα σου.
.......Κάνε πως δεν βλέπεις. Μόνος σου θ’ αλλάξεις τον κόσμο;
.......Άσε κάναν άλλον να καθαρίσει, δεν είμαστε για μπλεξίματα. Προσπέρνα τον άστεγο. Προσπέρνα τον ζητιάνο. Προσπέρνα το θύμα της λεκτικής και σωματικής βίας. Προσπέρνα τον μετανάστη που ξυλοκοπούν. Προσπέρνα τον παχύσαρκο που ξεφτιλίζουν. Προσπέρνα τον γκέι που γελοιοποιούν. Προσπέρνα τον αδύναμο που χτυπάνε οι μπρατσωμένοι. Προσπέρνα τον μικρό που βασανίζουν οι μεγαλύτεροι. Κάψε ζωντανό το σκυλί να γελάσουμε. Βασάνισε μέχρι θανάτου το γατάκι να σπάσουμε πλάκα. Χτύπα. Δείρε. Βρίσε. Στιγμάτισε. Στηλίτευσε. Διαπόμπευσε. Κι όταν λυγίσει, όταν γονατίσει, ότι σωριαστεί – πάτα στο πτώμα του και προχώρα τη ζωή σου! Ζωούλα. Σπιτάκι. Δουλίτσα. Γυναικούλα. Αντρούλης. Παιδάκια...
.......Όλα αυτά τα ‘-άκια’ και τα ‘-ούλια” της ντροπή. Όλα τα υποκοριστικά της μιζέριας, της ψυχικής ένδειας, ανθρωπ-ΑΚΙ της συμφοράς. Είμαστε και πολύ μάγκες, πατριώτες; Κοίτα την πάρτη σου, κοίτα το τομάρι σου, κοίτα το νιτερέσο σου. Στάχτη και μπούρμπερη όλα τ’ άλλα. Για την αδικία δίπλα μας ΠΡΩΤΑ αδιαφορούμε και ΜΕΤΑ θρηνούμε.
.......Αν δεν αγαπήσουμε τα παιδιά μας, αν δεν τα αποδεχτούμε όπως είναι, όπως μας αποδέχεται και μας αγαπάει ο Ουράνιος Πατέρας μας που προσέφερε και προσφέρει θυσία τον γιό Του για μας, αν δεν αλλάξουμε τα πρότυπα που εμείς πρώτοι απ’ όλους καλλιεργούμε στα παιδιά μας, φοβάμαι ότι ο Βαγγέλης Γιακουμάκης δεν θα είναι το τελευταίο θύμα αυτής της αγριότητας με το ξενικό όνομα bullying.
.......Ο τρόπος των Αγίων…
.......Σε αντίθεση με τους περισσότερους από εμάς οι Άγιοι είχαν άλλο τρόπο. Το κέντρο της ύπαρξής τους δεν ήταν ο εαυτός τους αλλά ο πλησίον, δηλαδή ο Χριστός. Έχουμε πολλά παραδείγματα στην ζωή της Εκκλησίας μας, Αγίων που προτίμησαν τις εξορίες και το θάνατο γιατί ποθούσαν την Αιώνια Ζωή. Ο Άγιος Ζαχαρίας, Πατριάρχης Ιεροσολύμων, το 614, προτιμώντας να πεθάνει παρά να εγκαταλείψει στα χέρια των ασεβών ειδωλολατρών το Τίμιο Ξύλο, εξορίστηκε στην Περσία. Στους συν-αιχμαλώτους του έλεγε: «Ευλογητός ο Θεός που επέτρεψε να έρθει σ’ εμάς τέτοια τιμωρία! Ας κρατήσουμε την πίστη τηρώντας τις εντολές του Κυρίου για να απολαύσουμε την Αιώνια Ζωή. Υπομένοντας τις δοκιμασίες θα κερδίσουμε χαρά μεγάλη και ατέλειωτη ευφροσύνη».
.......Ανακρινόμενος στην Περσία από τον βασιλιά Χοσρόη τον Β΄ απόδειξε με θαύματα την ανωτερότητά της πίστης μας έναντι της πλάνης των μάγων και κέρδισε ευνοϊκότερη μεταχείριση των αιχμαλώτων από το βασιλιά.
.......Έχουμε και στις μέρες μας περιπτώσεις αιχμαλωσίας, ομηρίας και θανάτωσης χριστιανών. Γι αυτούς που πέφτουν θύματα της, κατά τα φαινόμενα τουλάχιστον θρησκευτικής μισαλλοδοξίας και φανατισμού δεν μπορούμε να ξέρουμε τι σκέφτονται ή πιστεύουν. Εμείς όμως οι υποτιθέμενοι χριστιανοί καλά είναι να φερόμαστε χριστιανικά και όχι κοσμικά προσπαθώντας να εκδικηθούμε. «Ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσιν» λέει ο Κύριος. Δεν ζούμε μόνον γι αυτόν τον κόσμο. Και αλλού μας λέει: «Η δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται». Η δύναμη του Χριστού φανερώνεται στην πληρότητά της μέσα σ’αυτή την αδυναμία μας, η Χάρις Του, αναπληρώνει τα ελλείποντα και θεραπεύεις τις ασθένειές μας.
.......Έρχονται πολλοί ταλαιπωρημένοι προσκυνητές από την Ουκρανία που ξέρουμε ότι υπάρχει αναβρασμός και εμφύλιος πόλεμος.
.......Ένας από αυτούς, ιερέας, με ρωτάει:
.......-Τι μπορώ να πω στους ανθρώπους που έρχονται να ζητήσουν παρηγοριά κοντά στην Εκκλησία, άλλοι τραυματισμένοι με κομμένα χέρια ή πόδια ή έχοντας θύματα στον πόλεμο;
.......Τον ρωτάω:
.......Εσύ πως αντιδράς όταν ακούς αυτά τα λόγια;
.......Απαντάει:
.......Ταράζομαι και θυμώνω πολύ με τις αδικίες που γίνονται και τον πόνο που βλέπω.
.......Του λέω:
.......Οι άνθρωποι έρχονται στην Εκκλησία να παρηγορηθούν. Κι αν αυτά νοιώθεις με όλα αυτά ταραχή που δυστυχώς τη μεταδίδεις, πως μπορείς να βοηθήσεις; Μόνον ένας τρόπος υπάρχει. Να προσπαθήσεις να ηρεμήσεις εσύ κάνοντας προσευχή να σου δώσει ο Θεός δύναμη να αντέχεις να μοιράζεσαι τον πόνο των ανθρώπων που σε πλησιάζουν, να σε φωτίζει να λες λίγα παρηγορητικά λόγια τα οποία δεν χρειάζονται πάντα γιατί ο άλλος έρχεται να τον ακούσεις, θέλει κάπου να μιλήσει, να τον ακούσουν θέλει και να εμπιστευτείς εσύ πρώτα την πρόνοια του Θεού. Τίποτε δεν γίνεται χωρίς το Θέλημά Του. Ούτε μια τρίχα από το κεφάλι μας δεν πέφτει χωρίς να το θέλει ο Θεός. Όλοι λέμε ότι πιστεύουμε στο Θεό αλλά δεν τον εμπιστευόμαστε και γι αυτό δεν έχουμε ειρήνη μέσα μας. Αν δεν αλλάξει η οπτική γωνία που βλέπουμε τα γεγονότα, μόνο πίκρα θα γευόμαστε και, αν προσπαθούμε να γλυκάνουμε αυτή την πίκρα με μάταιες απολαύσεις χωρίς Θεό, το κενό μέσα μας μεγαλώνει.
.......Ο ιστορικός Ηρόδοτος λέει ότι ο πόλεμος είναι πατήρ πάντων. Πατέρας όλων είναι ο πόλεμος. Η ζωή των ανθρώπων όλα τα χρόνια πάει από το κακό στο χειρότερο μέχρι που φτάνει στο απροχώρητο. «Έγκειται η διάνοια του ανθρώπου επιμελώς επί τα πονηρά εκ νεότητος αυτού». Ο Άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος στο 4ο κεφάλαιο της Επιστολής του γράφει: «Από πού προέρχονται οι πόλεμοι και από πού οι μάχες μεταξύ σας; Όχι από εδώ, από τις ηδονές σας που μάχονται μέσα στα μέλη σας; Επιθυμείτε και δεν έχετε. Φονεύετε και ζηλεύετε και δεν μπορείτε να επιτύχετε. Μάχεστε και πολεμάτε. Δεν έχετε γιατί δεν ζητάτε. Ζητάτε και δεν λαμβάνετε γιατί κακώς ζητάτε, για να δαπανήσετε στις ηδονές σας. Ψυχές μοιχαλίδες, δεν ξέρετε ότι η φιλία του κόσμου είναι έχθρα στο Θεό; Όποιος θελήσει να είναι φίλος του κόσμου καθίσταται εχθρός του Θεού…Ταπεινωθείτε μπροστά στο Θεό και θα σας υψώσει».
.......Στην ουσία οι πόλεμοι και οι μάχες οφείλονται στην απομάκρυνση των ανθρώπων από το Θεό, από το φυσικό νόμο που έβαλε ο Θεός μέσα στην ψυχή, στη συνείδηση των ανθρώπων. Γίνεται λοιπόν ο πόλεμος, διαλύονται όλα και ξαναρχίζει ο άνθρωπος να χτίζει τη ζωή του, υλική και πνευματική, σε καινούρια βάση. Γι αυτό ο Ηρόδοτος αποκαλεί τον πόλεμο πατέρα πάντων.
.......Σήμερα πόλεμος με τον κλασσικό τρόπο, όπλα κλπ στον τόπο μας δεν γίνεται. Στο αδιέξοδο, στο απροχώρητο έχουμε φτάσει από καιρό. Είχαμε βολευτεί για τα καλά στην ευμάρεια, στην καλοπέραση. Τώρα μας ταρακουνάει η λεγόμενη οικονομική κρίση. Με τις ίδιες απολαβές και με περισσότερο κόπο ζούσαμε πριν χρόνια. Πεινούσαμε πολλοί τότε, αλλά δεν γογγύζαμε όπως σήμερα, ξέραμε ότι αυτό είναι και σ’ αυτό θα προσαρμοστούμε και μ’ αυτό θα ζήσουμε. Την τότε δυσκολία ακολούθησε μια οικονομική, φαινομενικά, άνθηση που κυκλοφόρησε πολύ χρήμα χωρίς να κοπιάσουμε γι’ αυτό και συνηθίσαμε να το δαπανάμε στις «ηδονές» μας, στην καλοπέραση. Αυτή η καλοπέραση μας ξεχαρβάλωσε και τώρα παθητικά κλαιγόμαστε και γκρινιάζουμε κατηγορώντας τους ευρωπαίους, τους πολιτικούς μας και όλους τους άλλους εκτός από τον εαυτό μας, πράγμα που δυστυχώς δείχνει την διαστρέβλωση της συνείδησής μας.
.......Αντί να επωφεληθούμε από την κρίση και να στραφούμε στο Θεό που πραγματικά φροντίζει για τις ανάγκες όλων μας, να μετανοήσουμε, να συνειδητοποιήσουμε ότι φεύγουμε από αυτή τη ζωή, να προετοιμαστούμε για την αιωνιότητα, φωνάζουμε να μην μειώσουν άλλο τις συντάξεις μας, λες και θα συνταξιοδοτούμαστε αιώνια…Και καλά οι νέοι άνθρωποι, έχουν όνειρα να, να, να…εμείς όμως οι συνταξιούχοι γέροι ας θυμηθούμε τι εύχονταν οι παππούδες μας. Εκείνοι συνήθιζαν να λένε: «Τώρα καλή ψυχή». Και ξαναγυρνάμε από την αρχή. Ο χρόνος τελειώνει. Η αιωνιότητα μας περιμένει. Ας μετανοήσουμε. Δεν χρειάζεται μεταμέλεια για την προηγούμενη ζωή μας. Ότι έγινε, έγινε, δεν ξεγίνεται, αλλαγή του νου μας χρειάζεται. Αλλαγή στόχου και ο στόχος μας η Αιώνια Ζωή κοντά στο Χριστό. Να πετάξουμε από πάνω μας περίσσια φορτία, μέριμνες και φροντίδες που δεν θα μας χρειαστούν εκεί, για να μπορέσει να γλυκάνει η ψυχή μας με την ελπίδα των μελλόντων αγαθών. «Έκκλινον από κακού και ποίησον αγαθόν» λέει ο Δαυίδ. Φύγε από τις κακές συνήθειες και κάνε το καλό. Το καλό δεν μπορούμε να το πραγματοποιήσουμε παρά μόνον με την βοήθεια του Θεού. Και η βοήθεια του Θεού παρέχεται μέσα στην Εκκλησία. Εκεί είναι η Χάρη Του. Μέσα στην Εκκλησία μετέχουμε στα μυστήρια που ουσιαστικά όλα οδηγούν στην αγάπη. Αγάπη του Θεού στους ανθρώπους και αγάπη μεταξύ μας. Ο Θεός σε κάθε Θεία Λειτουργία θυσιάζει με τα χέρια του ιερέως τον γιό του τον Χριστό και μας φωνάζει να τον φάμε. Ποιο αγαπητική θυσιαστική κίνηση απ’ αυτή δεν υπάρχει κι εμείς μένουμε μακριά από αμέλεια, αδιαφορία, ή από εκφοβισμό ακόμη και Θείας τιμωρίας για όσους «κοινωνούμε αναξίως». Και σας ρωτώ ευθέως: Υπάρχει κανένας άξιος τέτοιας τιμής;
.......Ο Θεός, μας θέλει αγαπημένους, ενωμένους.
.......Ενότητα στην πίστη. Ενότητα μεταξύ μας με αγάπη. Ο διάβολος από τα πρώτα χρόνια στην ιστορία της Εκκλησίας πολεμούσε με τα σχίσματα, με τις αιρέσεις. Στην αίρεση δεν ανήκει μόνον αυτός που έχει πλάνες, ως προς τη δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας, αλλά και αυτός που αποκόπτεται από το Σώμα του Χριστού, την Εκκλησία, για διάφορους προσωπικούς ή συναισθηματικούς, πάντως εγωιστικούς λόγους. Αίρω σημαίνει παίρνω. Παίρνω, χωρίζω από το Σώμα. Η Αίρεση είναι από το αίρω. Όποιος φύγει από το Σώμα κινδυνεύει. Όλες οι αιρέσεις και τα σχίσματα ξεκινούν από εγωιστικούς λόγους. Άνθρωποι με ικανότητες, γιατί χρειάζονται ικανότητες κυρίως δημαγωγικές, θέλοντας να ηγηθούν κάποιας ομάδας ανθρώπων εφευρίσκουν ιδέες, τις πλασάρουν όμορφα, ακουμπώντας ευαίσθητες χορδές και μαζεύουν γύρω τους οπαδούς. Οι οπαδοί αυτοί καλύπτοντας προσωπικές ανάγκες, προσκολλώνται στον ηγέτη, δημιουργείται προσωπολατρία και η αναφορά και η Λατρεία προς τον Χριστό μετατοπίζεται σε φυσικό πρόσωπο, τον αρχηγό της ομάδας και όχι στον Αρχηγό της Ζωής. «Εις τόπον και τύπον Χριστού» στην κάθε τοπική Εκκλησία είναι ο Επίσκοπος. Αυτόν ορίζει το Άγιον Πνεύμα για την ενότητα της Εκκλησίας. Δεν έχει μεγάλη σημασία το ποιος είναι ο Επίσκοπος, αν μας αρέσει ή όχι. Κατά τον λαό και οι άρχοντες. Αυτόν όρισε η Εκκλησία και σ’ αυτόν αναφερόμενοι εμείς οι ιερείς στο όνομά του τελούμε τα μυστήρια. Πλήρης μεν η Χάρις στην Ιεροσύνη των Ιερέων αλλά ενεργεί μόνον με την αναφορά στον Επίσκοπο. Και όλα αυτά τα θέσπισαν οι Άγιοι Πατέρες για να είμαστε ασφαλείς ενωμένοι, μέσα στην Εκκλησία. Να έχουμε δύναμη εν τη ενώσει με τους αδελφούς μας, να ζούμε εν Χριστώ και να πιστεύουμε ότι και μετά θάνατον όλοι μαζί θα είμαστε. Τότε, μ’ αυτή την ελπίδα ο φόβος του θανάτου μειώνεται. Όπως μοιράζεται κανείς αγάπη σ’ αυτόν τον κόσμο, έτσι θα την μοιράζεται και στην Αιωνιότητα, κοντά στην Αγία Τριάδα, στο Θεό μας. Χρειάζεται πόθος για το Θεό για να ζούμε και σ’ αυτόν τον κόσμο και για συνεχίζουμε να ζούμε κοντά Του μετά την αποδημία μας από εδώ.
.......Αντιγράφω μερικά λόγια φίλου ιερέως του πατρός Χαραλάμπους Παπαδοπούλου ή παπα-Λίβυου όπως είναι γνωστός στο μπλόγκ του, επειδή δεν μπόρεσε ο ίδιος να έρθει να μιλήσει σε μια από τις Κυριακές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής φέτος.
.......Ο πιστός που βλέπει την σχέση του με τον Θεό ανταγωνιστικά δεν μπορεί να κατανοήσει ότι πίστη δεν σημαίνει αποδοχή ιδεολογημάτων ή ιερών εννοιών, αλλά αυτοπαράδοση σε μια αγάπη, σε έναν έρωτα. Μια ερωτική βεβαιότητα ότι κάποιος με αγαπάει πολύ και αυτόν τον κάποιον τον εμπιστεύομαι. Ο έρωτας όμως τσαλακώνει και οι περισσότεροι θρησκευτικοί άνθρωποι φοβούνται απόλυτα το τσαλάκωμα της εικόνας τους. Στην σχέση με τον Θεό χάνεις για να κερδίσεις, και δεν κερδίζεις εάν δεν χάσεις κάτι......
.......Ξέρεις πόσο λυτρωτικό είναι να διαλύεις την εικόνα σου; Να κάνεις συντρίμμια το είδωλο σου και να τσαλακώνεις το προφίλ σου; Να ξεγυμνώνεις το κορμί σου, δίχως να ντρέπεσαι μήπως φανούν οι ουλές της μοναξιά σου; Τα σημάδια των παθών σου; Να αφήνεις όλα τα όπλα του «εγώ» πάνω στο τραπέζι της φαντασίας και ξαρμάτωτος να εγκαταλείπεσαι στην πραγματικότητα της ζωής; Να νιώθεις την ελευθερία του να μην είσαι κάποιος, να μην πρέπει να αποδείξεις τίποτα σε κανένα. Να είσαι ανώνυμος στο έπαινο και απαθής στην κατηγορία. Να είσαι αυτό που είσαι και όχι εκείνο που οι άλλοι θέλησαν ή φαντάστηκαν για τις δικές τους ανάγκες. Να γίνεσαι αυτό που λέει ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος και με συγκλονίζει «σαν να μην υπήρξες ποτέ…». Να μάθεις τελικά ότι ο έπαινος και η κατηγορία είναι ίδια φυλακή;…
.......Όταν στην αποτυχία σου πεθαίνεις και χάνεις τον κόσμο από τα μάτια σου, στάσου λίγο στην καρδιά σου και ρώτα με βλέμμα απαιτητικό για απαντήσεις, «Είμαι εγώ που απέτυχα; Σε τι απέτυχα; Αυτό που θέλησα ήταν το δικό μου θέλω ή κάποιου άλλου; Γιατί νιώθω τόσο χάλια;» Τότε με έκπληξη θα καταλάβεις, σαν μέρα γιορτινή, ότι ο θρήνος και τα δάκρυα σου δεν έχουν αντικείμενο. Εσύ ποτέ δεν πόθησες αυτό που «θέλησες». Το στόχο που δεν πέτυχες ποτέ εσύ δεν τον έθεσες. Δεν είσαι εσύ καλέ μου που θρηνείς μα εκείνος ο «άλλος» που από μικρός έμαθες να υπηρετείς και πάντα χαρούμενο να κάνεις. Ένιωσες «αποτυχημένος» γιατί την επιτυχία την έχεις συνδέσει μέσα σου με την ευχαρίστηση κάποιου «άλλου»(πατέρα, μάνας, αδελφού, σχολείου, θρησκείας….). Έτσι σε έμαθαν. Να είσαι «ευτυχισμένος» μονάχα όταν ικανοποιείς τα θέλω κάποιου «άλλου».
.......Ο Χριστός δεν θέλει να μας κάνει καλά δίχως να μας μάθει τον τρόπο να είμαστε καλά. Και αυτό θέλει κόπο, υπομονή και προπαντός χρόνο. Το θέμα δεν είναι περιστασιακά να θεραπευθούμε ή να ξεπεράσουμε ένα σκόπελο στην ζωή μας. Αλλά να μάθουμε τον τρόπο να ζούμε θαυμαστά και σε πληρότητα. Να ζούμε και όχι να επιβιώνουμε.
.......Όταν πραγματικά ζούμε εδώ στη γη κοντά στο Χριστό δεν μας φοβίζει ο θάνατος γιατί με το σωματικό θάνατο μεταβαίνουμε στη Ζωή.
.......Και κάτι από τον Άγιο Γέροντα Πορφύριο.
.......Αγιότητα είναι μια βαθιά ευαισθησία. Μια βαθιά ποιητική ματιά που μπορεί να μεταμορφώνει τα πάντα σε άγγιγμα ψυχής. Ο άγιος είναι ποιητής και ευαίσθητος. «Για να γίνει κανείς Χριστιανός, πρέπει να έχει ποιητική ψυχή, πρέπει να γίνει ποιητής. «Χοντρές» ψυχές κοντά Του ο Χριστός δεν θέλει.» αγ. Πορφύριος. Αγαπάει ακόμη και τα μη αξιαγάπητα. Εκείνο που όλοι θα περιφρονούσαν με μεγάλη χαρά, η αγιότητα το μαζεύει, το αγκαλιάζει, το φιλά με πάθος μέχρι να το θεραπεύσει.
.......Η αγιότητα μεταμορφώνει τα έρημα. Κυκλώνει τα διεσπαρμένα. Ενώνει τα διαιρεμένα. Μπορεί και αντέχει πάνω και περά από τις πληγές και τις καταστροφές. Κοιτάει εκεί που δεν κοιτάει κανείς άλλος. Δεν χωρίζει τα πράγματα σε καλά και κακά. Δεν τους βάζει ταμπέλες. Δεν κατηγοριοποιεί την ζωή σε ανώτερη και κατώτερη. Δεν διχάζει, δεν μοιράζει, δεν αποσπά, ενώνει, συνενώνει, και δυναμώνει το αδύνατο να συμβεί και το όνειρο να πραγματωθεί. Η αγιότητα είναι μια βαθιά ποίηση που συντονίζει το σύμπαν στους στίχους του δημιουργού Του. Είναι ο ίδιος ο Χριστός που μέσα από τον άγιο μιλάει ξανά για την αγάπη. Που μέσα από την ματιά του αγίου στέλνει το τρυφερό βλέμμα του σε όλους τους κουρασμένους. Στους αποτυχημένους και τους κουρελιασμένους στις μάχες της ζωής. Μια τεράστια αγκαλιά να ξαποστάσουν πάντες. Η αγιότητα είναι μεταξένια αίσθηση της ζωής. Ευαισθησία που αναγεννά την πρωπτωτική ματιά. Τότε που τα πάντα ήταν έκπληξη και θαυμασμός. Τότε που τίποτε δεν ήταν βαρετά το ίδιο ή επαναλήψιμο. Η αγιότητα αναδεικνύει ξανά την ξεχασμένη μας παιδικότητα. Εκείνο το ξάφνιασμα μπροστά στο μυστήριο της ζωής. Η αγιότητα δεν είναι τελειότητα μα αποδοχή της ασημαντότητας. Δεν είναι επιτυχία μα δώρο. Δεν είναι κατόρθωμα αλλά χάρισμα. Δεν είναι δύναμη μα κένωση και άδειασμα. Ταπείνωση και εκούσια απόσυρση από τα φώτα του ψεύτικου, πρόσκαιρου και μάταιου.Δεν αγιάζουν οι αναμάρτητοι μα εκείνοι που άντεξαν να δουν τις αμαρτίες τους. Να τις ακουμπήσουν δίχως να φοβούνται μην λερωθούν και χαλάσει το προφίλ τους. Είναι ανώτερος λέει ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος εκείνος που είδε τις αμαρτίες του, από εκείνο που ανέστησε νεκρούς.Ο άγιος δεν ξέρει ότι είναι άγιος. Εάν το ήξερε απλά δεν θα ήταν. Όπως ο αθώος δεν γνωρίζει την αθωότητα του. Πολλώ δε μάλλον δεν την προασπίζει. Αθωότητα που προασπίζεται είναι "ευγενής "ναρκισσισμός. Ο άγιος το μόνο που γνωρίζει είναι η έντονη παρουσία του Χριστού εντός του. Ο άγιος βιώνει μια εσωτερική αποδοχή του Θεού. Μια αγκαλιά που δεν το κρίνει, παρά μονάχα τον καλύπτει από το ψύχος του κόσμου τούτου.Ο άγιος μονάχα αγαπά. Γιατί ο ίδιος έχει βιώσει την αγάπη του Θεού. Ξέρει από πάθη και οδύνη. Γνωρίζει τι σημαίνει αστοχία υπαρξιακή, λάθος, σφάλμα και πτώση, γιατί δεν γεννήθηκε άγιος, ούτε τέλειος, μα ούτε προνομιούχος. Πόνεσε, έπεσε, έπαθε, έμαθε. Έτσι μας καταλαβαίνει μας κατανοεί και ποτέ δεν μας κρίνει. Μονάχα μας αγαπά. Παντού και πάντοτε. Ο άγιος δεν απορρίπτει. Αποδέχεται απόλυτα, διακρίνοντας την πράξη από το πρόσωπο. Την πράξη την επικρίνει, το ανθρώπινο πρόσωπο, ποτέ. Το καταλαβαίνει και το συμπαθεί. Όχι ηθικά. Μα οντολογικά. Γνωρίζει ότι αυτός είναι ο άνθρωπος. Φοβισμένος, τραυματισμένος, χαμένος και πτωτικός. Εκφράζοντας το πνεύμα του Χριστού, συγχωρεί όχι μια πράξη, αλλά τον όλο άνθρωπο. Όπως το έκανε ο Χριστός. Δεν σώζει τον άνθρωπο από τις αμαρτίες του απλώς, αλλά από την ίδια του την φύση. Η αγιότητα είναι ένα παράθυρο για να μπορούν εκεί που θέλουν και επιθυμούν, να κοιτάζουν την βασιλεία του Θεού.
.......Όλα αυτά τα ‘-άκια’ και τα ‘-ούλια” της ντροπή. Όλα τα υποκοριστικά της μιζέριας, της ψυχικής ένδειας, ανθρωπ-ΑΚΙ της συμφοράς. Είμαστε και πολύ μάγκες, πατριώτες; Κοίτα την πάρτη σου, κοίτα το τομάρι σου, κοίτα το νιτερέσο σου. Στάχτη και μπούρμπερη όλα τ’ άλλα. Για την αδικία δίπλα μας ΠΡΩΤΑ αδιαφορούμε και ΜΕΤΑ θρηνούμε.
.......Αν δεν αγαπήσουμε τα παιδιά μας, αν δεν τα αποδεχτούμε όπως είναι, όπως μας αποδέχεται και μας αγαπάει ο Ουράνιος Πατέρας μας που προσέφερε και προσφέρει θυσία τον γιό Του για μας, αν δεν αλλάξουμε τα πρότυπα που εμείς πρώτοι απ’ όλους καλλιεργούμε στα παιδιά μας, φοβάμαι ότι ο Βαγγέλης Γιακουμάκης δεν θα είναι το τελευταίο θύμα αυτής της αγριότητας με το ξενικό όνομα bullying.
.......Ο τρόπος των Αγίων…
.......Σε αντίθεση με τους περισσότερους από εμάς οι Άγιοι είχαν άλλο τρόπο. Το κέντρο της ύπαρξής τους δεν ήταν ο εαυτός τους αλλά ο πλησίον, δηλαδή ο Χριστός. Έχουμε πολλά παραδείγματα στην ζωή της Εκκλησίας μας, Αγίων που προτίμησαν τις εξορίες και το θάνατο γιατί ποθούσαν την Αιώνια Ζωή. Ο Άγιος Ζαχαρίας, Πατριάρχης Ιεροσολύμων, το 614, προτιμώντας να πεθάνει παρά να εγκαταλείψει στα χέρια των ασεβών ειδωλολατρών το Τίμιο Ξύλο, εξορίστηκε στην Περσία. Στους συν-αιχμαλώτους του έλεγε: «Ευλογητός ο Θεός που επέτρεψε να έρθει σ’ εμάς τέτοια τιμωρία! Ας κρατήσουμε την πίστη τηρώντας τις εντολές του Κυρίου για να απολαύσουμε την Αιώνια Ζωή. Υπομένοντας τις δοκιμασίες θα κερδίσουμε χαρά μεγάλη και ατέλειωτη ευφροσύνη».
.......Ανακρινόμενος στην Περσία από τον βασιλιά Χοσρόη τον Β΄ απόδειξε με θαύματα την ανωτερότητά της πίστης μας έναντι της πλάνης των μάγων και κέρδισε ευνοϊκότερη μεταχείριση των αιχμαλώτων από το βασιλιά.
.......Έχουμε και στις μέρες μας περιπτώσεις αιχμαλωσίας, ομηρίας και θανάτωσης χριστιανών. Γι αυτούς που πέφτουν θύματα της, κατά τα φαινόμενα τουλάχιστον θρησκευτικής μισαλλοδοξίας και φανατισμού δεν μπορούμε να ξέρουμε τι σκέφτονται ή πιστεύουν. Εμείς όμως οι υποτιθέμενοι χριστιανοί καλά είναι να φερόμαστε χριστιανικά και όχι κοσμικά προσπαθώντας να εκδικηθούμε. «Ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσιν» λέει ο Κύριος. Δεν ζούμε μόνον γι αυτόν τον κόσμο. Και αλλού μας λέει: «Η δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται». Η δύναμη του Χριστού φανερώνεται στην πληρότητά της μέσα σ’αυτή την αδυναμία μας, η Χάρις Του, αναπληρώνει τα ελλείποντα και θεραπεύεις τις ασθένειές μας.
.......Έρχονται πολλοί ταλαιπωρημένοι προσκυνητές από την Ουκρανία που ξέρουμε ότι υπάρχει αναβρασμός και εμφύλιος πόλεμος.
.......Ένας από αυτούς, ιερέας, με ρωτάει:
.......-Τι μπορώ να πω στους ανθρώπους που έρχονται να ζητήσουν παρηγοριά κοντά στην Εκκλησία, άλλοι τραυματισμένοι με κομμένα χέρια ή πόδια ή έχοντας θύματα στον πόλεμο;
.......Τον ρωτάω:
.......Εσύ πως αντιδράς όταν ακούς αυτά τα λόγια;
.......Απαντάει:
.......Ταράζομαι και θυμώνω πολύ με τις αδικίες που γίνονται και τον πόνο που βλέπω.
.......Του λέω:
.......Οι άνθρωποι έρχονται στην Εκκλησία να παρηγορηθούν. Κι αν αυτά νοιώθεις με όλα αυτά ταραχή που δυστυχώς τη μεταδίδεις, πως μπορείς να βοηθήσεις; Μόνον ένας τρόπος υπάρχει. Να προσπαθήσεις να ηρεμήσεις εσύ κάνοντας προσευχή να σου δώσει ο Θεός δύναμη να αντέχεις να μοιράζεσαι τον πόνο των ανθρώπων που σε πλησιάζουν, να σε φωτίζει να λες λίγα παρηγορητικά λόγια τα οποία δεν χρειάζονται πάντα γιατί ο άλλος έρχεται να τον ακούσεις, θέλει κάπου να μιλήσει, να τον ακούσουν θέλει και να εμπιστευτείς εσύ πρώτα την πρόνοια του Θεού. Τίποτε δεν γίνεται χωρίς το Θέλημά Του. Ούτε μια τρίχα από το κεφάλι μας δεν πέφτει χωρίς να το θέλει ο Θεός. Όλοι λέμε ότι πιστεύουμε στο Θεό αλλά δεν τον εμπιστευόμαστε και γι αυτό δεν έχουμε ειρήνη μέσα μας. Αν δεν αλλάξει η οπτική γωνία που βλέπουμε τα γεγονότα, μόνο πίκρα θα γευόμαστε και, αν προσπαθούμε να γλυκάνουμε αυτή την πίκρα με μάταιες απολαύσεις χωρίς Θεό, το κενό μέσα μας μεγαλώνει.
.......Ο ιστορικός Ηρόδοτος λέει ότι ο πόλεμος είναι πατήρ πάντων. Πατέρας όλων είναι ο πόλεμος. Η ζωή των ανθρώπων όλα τα χρόνια πάει από το κακό στο χειρότερο μέχρι που φτάνει στο απροχώρητο. «Έγκειται η διάνοια του ανθρώπου επιμελώς επί τα πονηρά εκ νεότητος αυτού». Ο Άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος στο 4ο κεφάλαιο της Επιστολής του γράφει: «Από πού προέρχονται οι πόλεμοι και από πού οι μάχες μεταξύ σας; Όχι από εδώ, από τις ηδονές σας που μάχονται μέσα στα μέλη σας; Επιθυμείτε και δεν έχετε. Φονεύετε και ζηλεύετε και δεν μπορείτε να επιτύχετε. Μάχεστε και πολεμάτε. Δεν έχετε γιατί δεν ζητάτε. Ζητάτε και δεν λαμβάνετε γιατί κακώς ζητάτε, για να δαπανήσετε στις ηδονές σας. Ψυχές μοιχαλίδες, δεν ξέρετε ότι η φιλία του κόσμου είναι έχθρα στο Θεό; Όποιος θελήσει να είναι φίλος του κόσμου καθίσταται εχθρός του Θεού…Ταπεινωθείτε μπροστά στο Θεό και θα σας υψώσει».
.......Στην ουσία οι πόλεμοι και οι μάχες οφείλονται στην απομάκρυνση των ανθρώπων από το Θεό, από το φυσικό νόμο που έβαλε ο Θεός μέσα στην ψυχή, στη συνείδηση των ανθρώπων. Γίνεται λοιπόν ο πόλεμος, διαλύονται όλα και ξαναρχίζει ο άνθρωπος να χτίζει τη ζωή του, υλική και πνευματική, σε καινούρια βάση. Γι αυτό ο Ηρόδοτος αποκαλεί τον πόλεμο πατέρα πάντων.
.......Σήμερα πόλεμος με τον κλασσικό τρόπο, όπλα κλπ στον τόπο μας δεν γίνεται. Στο αδιέξοδο, στο απροχώρητο έχουμε φτάσει από καιρό. Είχαμε βολευτεί για τα καλά στην ευμάρεια, στην καλοπέραση. Τώρα μας ταρακουνάει η λεγόμενη οικονομική κρίση. Με τις ίδιες απολαβές και με περισσότερο κόπο ζούσαμε πριν χρόνια. Πεινούσαμε πολλοί τότε, αλλά δεν γογγύζαμε όπως σήμερα, ξέραμε ότι αυτό είναι και σ’ αυτό θα προσαρμοστούμε και μ’ αυτό θα ζήσουμε. Την τότε δυσκολία ακολούθησε μια οικονομική, φαινομενικά, άνθηση που κυκλοφόρησε πολύ χρήμα χωρίς να κοπιάσουμε γι’ αυτό και συνηθίσαμε να το δαπανάμε στις «ηδονές» μας, στην καλοπέραση. Αυτή η καλοπέραση μας ξεχαρβάλωσε και τώρα παθητικά κλαιγόμαστε και γκρινιάζουμε κατηγορώντας τους ευρωπαίους, τους πολιτικούς μας και όλους τους άλλους εκτός από τον εαυτό μας, πράγμα που δυστυχώς δείχνει την διαστρέβλωση της συνείδησής μας.
.......Αντί να επωφεληθούμε από την κρίση και να στραφούμε στο Θεό που πραγματικά φροντίζει για τις ανάγκες όλων μας, να μετανοήσουμε, να συνειδητοποιήσουμε ότι φεύγουμε από αυτή τη ζωή, να προετοιμαστούμε για την αιωνιότητα, φωνάζουμε να μην μειώσουν άλλο τις συντάξεις μας, λες και θα συνταξιοδοτούμαστε αιώνια…Και καλά οι νέοι άνθρωποι, έχουν όνειρα να, να, να…εμείς όμως οι συνταξιούχοι γέροι ας θυμηθούμε τι εύχονταν οι παππούδες μας. Εκείνοι συνήθιζαν να λένε: «Τώρα καλή ψυχή». Και ξαναγυρνάμε από την αρχή. Ο χρόνος τελειώνει. Η αιωνιότητα μας περιμένει. Ας μετανοήσουμε. Δεν χρειάζεται μεταμέλεια για την προηγούμενη ζωή μας. Ότι έγινε, έγινε, δεν ξεγίνεται, αλλαγή του νου μας χρειάζεται. Αλλαγή στόχου και ο στόχος μας η Αιώνια Ζωή κοντά στο Χριστό. Να πετάξουμε από πάνω μας περίσσια φορτία, μέριμνες και φροντίδες που δεν θα μας χρειαστούν εκεί, για να μπορέσει να γλυκάνει η ψυχή μας με την ελπίδα των μελλόντων αγαθών. «Έκκλινον από κακού και ποίησον αγαθόν» λέει ο Δαυίδ. Φύγε από τις κακές συνήθειες και κάνε το καλό. Το καλό δεν μπορούμε να το πραγματοποιήσουμε παρά μόνον με την βοήθεια του Θεού. Και η βοήθεια του Θεού παρέχεται μέσα στην Εκκλησία. Εκεί είναι η Χάρη Του. Μέσα στην Εκκλησία μετέχουμε στα μυστήρια που ουσιαστικά όλα οδηγούν στην αγάπη. Αγάπη του Θεού στους ανθρώπους και αγάπη μεταξύ μας. Ο Θεός σε κάθε Θεία Λειτουργία θυσιάζει με τα χέρια του ιερέως τον γιό του τον Χριστό και μας φωνάζει να τον φάμε. Ποιο αγαπητική θυσιαστική κίνηση απ’ αυτή δεν υπάρχει κι εμείς μένουμε μακριά από αμέλεια, αδιαφορία, ή από εκφοβισμό ακόμη και Θείας τιμωρίας για όσους «κοινωνούμε αναξίως». Και σας ρωτώ ευθέως: Υπάρχει κανένας άξιος τέτοιας τιμής;
.......Ο Θεός, μας θέλει αγαπημένους, ενωμένους.
.......Ενότητα στην πίστη. Ενότητα μεταξύ μας με αγάπη. Ο διάβολος από τα πρώτα χρόνια στην ιστορία της Εκκλησίας πολεμούσε με τα σχίσματα, με τις αιρέσεις. Στην αίρεση δεν ανήκει μόνον αυτός που έχει πλάνες, ως προς τη δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας, αλλά και αυτός που αποκόπτεται από το Σώμα του Χριστού, την Εκκλησία, για διάφορους προσωπικούς ή συναισθηματικούς, πάντως εγωιστικούς λόγους. Αίρω σημαίνει παίρνω. Παίρνω, χωρίζω από το Σώμα. Η Αίρεση είναι από το αίρω. Όποιος φύγει από το Σώμα κινδυνεύει. Όλες οι αιρέσεις και τα σχίσματα ξεκινούν από εγωιστικούς λόγους. Άνθρωποι με ικανότητες, γιατί χρειάζονται ικανότητες κυρίως δημαγωγικές, θέλοντας να ηγηθούν κάποιας ομάδας ανθρώπων εφευρίσκουν ιδέες, τις πλασάρουν όμορφα, ακουμπώντας ευαίσθητες χορδές και μαζεύουν γύρω τους οπαδούς. Οι οπαδοί αυτοί καλύπτοντας προσωπικές ανάγκες, προσκολλώνται στον ηγέτη, δημιουργείται προσωπολατρία και η αναφορά και η Λατρεία προς τον Χριστό μετατοπίζεται σε φυσικό πρόσωπο, τον αρχηγό της ομάδας και όχι στον Αρχηγό της Ζωής. «Εις τόπον και τύπον Χριστού» στην κάθε τοπική Εκκλησία είναι ο Επίσκοπος. Αυτόν ορίζει το Άγιον Πνεύμα για την ενότητα της Εκκλησίας. Δεν έχει μεγάλη σημασία το ποιος είναι ο Επίσκοπος, αν μας αρέσει ή όχι. Κατά τον λαό και οι άρχοντες. Αυτόν όρισε η Εκκλησία και σ’ αυτόν αναφερόμενοι εμείς οι ιερείς στο όνομά του τελούμε τα μυστήρια. Πλήρης μεν η Χάρις στην Ιεροσύνη των Ιερέων αλλά ενεργεί μόνον με την αναφορά στον Επίσκοπο. Και όλα αυτά τα θέσπισαν οι Άγιοι Πατέρες για να είμαστε ασφαλείς ενωμένοι, μέσα στην Εκκλησία. Να έχουμε δύναμη εν τη ενώσει με τους αδελφούς μας, να ζούμε εν Χριστώ και να πιστεύουμε ότι και μετά θάνατον όλοι μαζί θα είμαστε. Τότε, μ’ αυτή την ελπίδα ο φόβος του θανάτου μειώνεται. Όπως μοιράζεται κανείς αγάπη σ’ αυτόν τον κόσμο, έτσι θα την μοιράζεται και στην Αιωνιότητα, κοντά στην Αγία Τριάδα, στο Θεό μας. Χρειάζεται πόθος για το Θεό για να ζούμε και σ’ αυτόν τον κόσμο και για συνεχίζουμε να ζούμε κοντά Του μετά την αποδημία μας από εδώ.
.......Αντιγράφω μερικά λόγια φίλου ιερέως του πατρός Χαραλάμπους Παπαδοπούλου ή παπα-Λίβυου όπως είναι γνωστός στο μπλόγκ του, επειδή δεν μπόρεσε ο ίδιος να έρθει να μιλήσει σε μια από τις Κυριακές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής φέτος.
.......Ο πιστός που βλέπει την σχέση του με τον Θεό ανταγωνιστικά δεν μπορεί να κατανοήσει ότι πίστη δεν σημαίνει αποδοχή ιδεολογημάτων ή ιερών εννοιών, αλλά αυτοπαράδοση σε μια αγάπη, σε έναν έρωτα. Μια ερωτική βεβαιότητα ότι κάποιος με αγαπάει πολύ και αυτόν τον κάποιον τον εμπιστεύομαι. Ο έρωτας όμως τσαλακώνει και οι περισσότεροι θρησκευτικοί άνθρωποι φοβούνται απόλυτα το τσαλάκωμα της εικόνας τους. Στην σχέση με τον Θεό χάνεις για να κερδίσεις, και δεν κερδίζεις εάν δεν χάσεις κάτι......
.......Ξέρεις πόσο λυτρωτικό είναι να διαλύεις την εικόνα σου; Να κάνεις συντρίμμια το είδωλο σου και να τσαλακώνεις το προφίλ σου; Να ξεγυμνώνεις το κορμί σου, δίχως να ντρέπεσαι μήπως φανούν οι ουλές της μοναξιά σου; Τα σημάδια των παθών σου; Να αφήνεις όλα τα όπλα του «εγώ» πάνω στο τραπέζι της φαντασίας και ξαρμάτωτος να εγκαταλείπεσαι στην πραγματικότητα της ζωής; Να νιώθεις την ελευθερία του να μην είσαι κάποιος, να μην πρέπει να αποδείξεις τίποτα σε κανένα. Να είσαι ανώνυμος στο έπαινο και απαθής στην κατηγορία. Να είσαι αυτό που είσαι και όχι εκείνο που οι άλλοι θέλησαν ή φαντάστηκαν για τις δικές τους ανάγκες. Να γίνεσαι αυτό που λέει ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος και με συγκλονίζει «σαν να μην υπήρξες ποτέ…». Να μάθεις τελικά ότι ο έπαινος και η κατηγορία είναι ίδια φυλακή;…
.......Όταν στην αποτυχία σου πεθαίνεις και χάνεις τον κόσμο από τα μάτια σου, στάσου λίγο στην καρδιά σου και ρώτα με βλέμμα απαιτητικό για απαντήσεις, «Είμαι εγώ που απέτυχα; Σε τι απέτυχα; Αυτό που θέλησα ήταν το δικό μου θέλω ή κάποιου άλλου; Γιατί νιώθω τόσο χάλια;» Τότε με έκπληξη θα καταλάβεις, σαν μέρα γιορτινή, ότι ο θρήνος και τα δάκρυα σου δεν έχουν αντικείμενο. Εσύ ποτέ δεν πόθησες αυτό που «θέλησες». Το στόχο που δεν πέτυχες ποτέ εσύ δεν τον έθεσες. Δεν είσαι εσύ καλέ μου που θρηνείς μα εκείνος ο «άλλος» που από μικρός έμαθες να υπηρετείς και πάντα χαρούμενο να κάνεις. Ένιωσες «αποτυχημένος» γιατί την επιτυχία την έχεις συνδέσει μέσα σου με την ευχαρίστηση κάποιου «άλλου»(πατέρα, μάνας, αδελφού, σχολείου, θρησκείας….). Έτσι σε έμαθαν. Να είσαι «ευτυχισμένος» μονάχα όταν ικανοποιείς τα θέλω κάποιου «άλλου».
.......Ο Χριστός δεν θέλει να μας κάνει καλά δίχως να μας μάθει τον τρόπο να είμαστε καλά. Και αυτό θέλει κόπο, υπομονή και προπαντός χρόνο. Το θέμα δεν είναι περιστασιακά να θεραπευθούμε ή να ξεπεράσουμε ένα σκόπελο στην ζωή μας. Αλλά να μάθουμε τον τρόπο να ζούμε θαυμαστά και σε πληρότητα. Να ζούμε και όχι να επιβιώνουμε.
.......Όταν πραγματικά ζούμε εδώ στη γη κοντά στο Χριστό δεν μας φοβίζει ο θάνατος γιατί με το σωματικό θάνατο μεταβαίνουμε στη Ζωή.
.......Και κάτι από τον Άγιο Γέροντα Πορφύριο.
.......Αγιότητα είναι μια βαθιά ευαισθησία. Μια βαθιά ποιητική ματιά που μπορεί να μεταμορφώνει τα πάντα σε άγγιγμα ψυχής. Ο άγιος είναι ποιητής και ευαίσθητος. «Για να γίνει κανείς Χριστιανός, πρέπει να έχει ποιητική ψυχή, πρέπει να γίνει ποιητής. «Χοντρές» ψυχές κοντά Του ο Χριστός δεν θέλει.» αγ. Πορφύριος. Αγαπάει ακόμη και τα μη αξιαγάπητα. Εκείνο που όλοι θα περιφρονούσαν με μεγάλη χαρά, η αγιότητα το μαζεύει, το αγκαλιάζει, το φιλά με πάθος μέχρι να το θεραπεύσει.
.......Η αγιότητα μεταμορφώνει τα έρημα. Κυκλώνει τα διεσπαρμένα. Ενώνει τα διαιρεμένα. Μπορεί και αντέχει πάνω και περά από τις πληγές και τις καταστροφές. Κοιτάει εκεί που δεν κοιτάει κανείς άλλος. Δεν χωρίζει τα πράγματα σε καλά και κακά. Δεν τους βάζει ταμπέλες. Δεν κατηγοριοποιεί την ζωή σε ανώτερη και κατώτερη. Δεν διχάζει, δεν μοιράζει, δεν αποσπά, ενώνει, συνενώνει, και δυναμώνει το αδύνατο να συμβεί και το όνειρο να πραγματωθεί. Η αγιότητα είναι μια βαθιά ποίηση που συντονίζει το σύμπαν στους στίχους του δημιουργού Του. Είναι ο ίδιος ο Χριστός που μέσα από τον άγιο μιλάει ξανά για την αγάπη. Που μέσα από την ματιά του αγίου στέλνει το τρυφερό βλέμμα του σε όλους τους κουρασμένους. Στους αποτυχημένους και τους κουρελιασμένους στις μάχες της ζωής. Μια τεράστια αγκαλιά να ξαποστάσουν πάντες. Η αγιότητα είναι μεταξένια αίσθηση της ζωής. Ευαισθησία που αναγεννά την πρωπτωτική ματιά. Τότε που τα πάντα ήταν έκπληξη και θαυμασμός. Τότε που τίποτε δεν ήταν βαρετά το ίδιο ή επαναλήψιμο. Η αγιότητα αναδεικνύει ξανά την ξεχασμένη μας παιδικότητα. Εκείνο το ξάφνιασμα μπροστά στο μυστήριο της ζωής. Η αγιότητα δεν είναι τελειότητα μα αποδοχή της ασημαντότητας. Δεν είναι επιτυχία μα δώρο. Δεν είναι κατόρθωμα αλλά χάρισμα. Δεν είναι δύναμη μα κένωση και άδειασμα. Ταπείνωση και εκούσια απόσυρση από τα φώτα του ψεύτικου, πρόσκαιρου και μάταιου.Δεν αγιάζουν οι αναμάρτητοι μα εκείνοι που άντεξαν να δουν τις αμαρτίες τους. Να τις ακουμπήσουν δίχως να φοβούνται μην λερωθούν και χαλάσει το προφίλ τους. Είναι ανώτερος λέει ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος εκείνος που είδε τις αμαρτίες του, από εκείνο που ανέστησε νεκρούς.Ο άγιος δεν ξέρει ότι είναι άγιος. Εάν το ήξερε απλά δεν θα ήταν. Όπως ο αθώος δεν γνωρίζει την αθωότητα του. Πολλώ δε μάλλον δεν την προασπίζει. Αθωότητα που προασπίζεται είναι "ευγενής "ναρκισσισμός. Ο άγιος το μόνο που γνωρίζει είναι η έντονη παρουσία του Χριστού εντός του. Ο άγιος βιώνει μια εσωτερική αποδοχή του Θεού. Μια αγκαλιά που δεν το κρίνει, παρά μονάχα τον καλύπτει από το ψύχος του κόσμου τούτου.Ο άγιος μονάχα αγαπά. Γιατί ο ίδιος έχει βιώσει την αγάπη του Θεού. Ξέρει από πάθη και οδύνη. Γνωρίζει τι σημαίνει αστοχία υπαρξιακή, λάθος, σφάλμα και πτώση, γιατί δεν γεννήθηκε άγιος, ούτε τέλειος, μα ούτε προνομιούχος. Πόνεσε, έπεσε, έπαθε, έμαθε. Έτσι μας καταλαβαίνει μας κατανοεί και ποτέ δεν μας κρίνει. Μονάχα μας αγαπά. Παντού και πάντοτε. Ο άγιος δεν απορρίπτει. Αποδέχεται απόλυτα, διακρίνοντας την πράξη από το πρόσωπο. Την πράξη την επικρίνει, το ανθρώπινο πρόσωπο, ποτέ. Το καταλαβαίνει και το συμπαθεί. Όχι ηθικά. Μα οντολογικά. Γνωρίζει ότι αυτός είναι ο άνθρωπος. Φοβισμένος, τραυματισμένος, χαμένος και πτωτικός. Εκφράζοντας το πνεύμα του Χριστού, συγχωρεί όχι μια πράξη, αλλά τον όλο άνθρωπο. Όπως το έκανε ο Χριστός. Δεν σώζει τον άνθρωπο από τις αμαρτίες του απλώς, αλλά από την ίδια του την φύση. Η αγιότητα είναι ένα παράθυρο για να μπορούν εκεί που θέλουν και επιθυμούν, να κοιτάζουν την βασιλεία του Θεού.
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ…
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)